Βασίλης Στεφανακίδης

Εξαρχής να διευκρινίσω ότι είμαι αντίθετος στην κατάργηση της προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί διαχρονικά με αγώνες και θυσίες του εργατικού κινήματος.

Ομως, πέρα από τα ιστορικά κεκτημένα, φρονώ ότι καλό είναι να συνυπολογίζουμε τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στον τομέα της απασχόλησης στη χώρα μας, αλλά και να δούμε τι ισχύει και στις άλλες χώρες της Ε.Ε. Ζούμε στην εποχή των αλματωδών αλλαγών παγκοσμίως και στη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή με τη λεγόμενη 4η Βιομηχανική Επανάσταση.

Οι εργασιακές σχέσεις σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο έχουν μεταβληθεί τα τελευταία χρόνια καθώς νέα μοντέλα απασχόλησης και αμοιβών έχουν κυριαρχήσει στην πράξη, όπως η τηλεργασία, η μερική απασχόληση, οι συμβάσεις έργου, η ποσοστιαία αμοιβή επί του παραγόμενου έργου κ.λπ.

Η έννοια της φάμπρικας, με το οκτάωρο, τις βάρδιες και τις κάρτες εργασίας και του βιομηχάνου που πίνει το αίμα του εργάτη με το μπουρί της σόμπας ανήκουν στην επιχειρηματολογία ενός μακρινού παρελθόντος. Αλλωστε ο εργοστασιακός εργάτης είναι πλέον ένα μικρό ποσοστό στο σύνολο του απασχολούμενου δυναμικού στη χώρα μας .

Οι κάθε μορφής υπηρεσίες είναι αυτές που απασχολούν την πλειονότητα των εργαζομένων - και μάλιστα οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις είναι αυτές που απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων από τις διάφορες ειδικότητες.

Ουδείς πάντως -και από όσο γνωρίζω ούτε στην κυβέρνηση- θέλει να καταργηθούν τα δικαιώματα των εργαζομένων και να δημιουργηθεί μια εργασιακή ζούγκλα ασιατικού τύπου.

Το να μπορεί όμως μια επιχείρηση κατόπιν συναίνεσης με τους εργαζομένους να αυξάνει σε μια περίοδο αιχμής της παραγωγής της τον χρόνο απασχόλησης και να τον συμψηφίζει με λιγότερη εργασία και ρεπό σε μια άλλη δεν το θεωρώ παράλογο.

Αν ένας εργαζόμενος δεν συναινεί σε μια τέτοια ρύθμιση δεν μπορεί κανείς να τον υποχρεώσει. Θα συνεχίσει να εργάζεται το οκτάωρό του και είναι εικασία ότι ο εργοδότης θα τον απολύσει γι’ αυτή την άρνηση, καθώς εύκολα θα αποδεικνύεται ενδεχόμενος εκβιασμός που θα συνιστά καταχρηστική απόλυση με όλες τις προβλεπόμενες συνέπειες.

Στο νομοσχέδιο όμως λέγεται ότι θα υπάρχει και η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας η οποία θα είναι συνδεδεμένη με την ΕΡΓΑΝΗ και θα καταγράφεται κάθε στιγμή η υπερωριακή απασχόληση, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα.

Ολα αυτά βέβαια μένει να τα δούμε στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο πριν αρχίσουμε να το πετροβολούμε χωρίς να το δούμε στην τελική του μορφή. Ούτως ή άλλως, αυτό που συμβαίνει σήμερα στην αγορά εργασίας επ’ ουδενί μπορεί να χαρακτηριστεί εργασιακός παράδεισος.

Οι στρεβλώσεις είναι δεδομένες και πολλές. Υποαπασχόληση, υποαμειβόμενη εργασία, εκ περιτροπής εργασία με τετράωρα, εξ αποστάσεως εργασία με διαπροσωπικές συμφωνίες, αδήλωτη εργασία χωρίς δικαιώματα και ελέγχους και φυσικά η υπερωριακή απασχόληση είναι το τελευταίο που προβληματίζει όσους τελούν υπό αυτές τις συνθήκες εργασίας. Με δεδομένη μάλιστα την ανεργία που συνεχίζει να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα και κυρίως στους νέους.

Και εντέλει, αν η αντιπολίτευση θέλει σώνει και καλά να δώσει τη «μητέρα των μαχών», ας τολμήσει επιτέλους να αγωνιστεί πρωτίστως για την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και τις επενδύσεις που θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας με προοπτικές και καλές αμοιβές και όχι να κινείται στην ψηφιακή εποχή με όρους και συνθήματα του περασμένου αιώνα.

Οι καιροί άλλαξαν καλώς ή κακώς και αλίμονο σε αυτούς που δεν το καταλαβαίνουν και σκιαμαχούν με το παρελθόν όπου «νόμος ήταν το δίκιο του εργάτη»!