Βασίλης Δαλιάνης

Θα ήταν ίσως ενδιαφέρον να εντοπίζονταν κάπου εκεί οι αιτίες για την πραγματικά δυσνόητη στάση που επέλεξε να κρατήσει ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, στο ζήτημα «Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ». Τα στερεότυπα δικαιολογούν εύκολα κάποιες τεράστιες αστοχίες.. Κάποιους χειρισμούς οι οποίοι όχι απλώς μειώνουν διαρκώς την επιρροή της Μεγάλης Βρετανίας στην Ε.Ε αλλά τροφοδοτούν τις αντιευρωπαϊκές και ευρωφοβικές φωνές στο «Νησί» που επιθυμούν την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το «Βατερλό» του Ντέιβιντ Κάμερον ήταν απλώς η απόληξη μιας διαδικασίας σταδιακής απαξίωσης της Βρετανίας στην Ε.Ε. που ξεκίνησε από το 2009.

Όταν οι ευρωβουλευτές του κ. Κάμερον αποχώρησαν από τη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, και προσχώρησαν στους ευρωσκεπτικιστές «Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές». Με αποτέλεσμα, πέντε χρόνια μετά, ο ίδιος ο κ. Κάμερον να μην έχει καμία γνώμη για τον υποψήφιο για την προεδρία της Κομισιόν που πρότεινε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, δηλαδή τον Ζαν – Κλοντ Γιουνκέρ.

Οι ευρωβουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος του κ. Κάμερον το 2014 προχώρησαν ακόμα ένα βήμα, αποφασίζοντας να δεχθούν στην ομάδα τους, τους ευρωβουλευτές που εξέλεξε το αντιευρωπαϊκό Alternative für Deutschland (AfD) στη Γερμανία. Το κόμμα- «κόκκινο πανί» για την Άνγκελα Μέρκελ. Δύο στα δύο για τον Ντέιβιντ Κάμερον που όμως δεν έμεινε εκεί.

Το 2012, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ, υπέγραψαν τη Συνθήκη για τη σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση. Ποια χώρα πρόβαλε αντιρρήσεις και τελικά έμεινε έξω από τη συμφωνία, είναι πλέον εύκολο να το μαντέψει κάποιος.

Η τελευταία απόφαση του κ. Κάμερον ήταν το αποτέλεσμα όλων των προηγούμενων. Επιλέγοντας μικροπολιτκές τακτικές και όχι στρατηγική, θεώρησε πως θα μπορέσει να διαπραγματευτεί τις σχέσεις Ε.Ε - Μεγάλης Βρετανίας, όταν οι χώρες της Ευρωζώνης ζητήσουν την αλλαγή των συνθηκών για την περαιτέρω ενοποίησή τους. Οι χώρες της Ευρωζώνης βρήκαν όμως άλλους τρόπους -διακυβερνητικές συμφωνίες- και έτσι ο κ. Κάμερον βρέθηκε μόνος στη γωνία που επέλεξε εξ αρχής.

Η τελευταία πράξη του δράματος του κ. Κάμερον ήταν ο Ζαν – Κλοντ Γιουνκέρ. Με μια απίστευτης έντασης επίθεση κατά του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου τα βρετανικά ΜΜΕ προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τις –αδικαιολόγητες- αιτιάσεις του κ. Κάμερον. Και εδώ ακριβώς εντοπίζονται τα επόμενα τεράστια σφάλματα του Βρετανού πρωθυπουργού.

Πρώτον σύμφωνα με τον κ. Κάμερον: «Η Συνθήκη δεν προβλέπει μια τέτοια διαδικασία για την εκλογή του προέδρου της Κομισιόν». Πράγματι, η Συνθήκη της Λισαβόνας δεν αναφέρει πουθενά τη διαδικασία που έμεινε γνωστή με τη γερμανική λέξη «Spitzenkandidaten» («βασικοί υποψήφιοι» σε ελεύθερη μετάφραση).

Αλλά προφανώς ο κ. Κάμερον πρέπει να υπέγραψε μια Συνθήκη την οποία δεν διάβασε. Διότι η Συνθήκη ορίζει ρητώς πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «προτείνει» και το Κοινοβούλιο «εκλέγει» τον πρόεδρο της Επιτροπής. Η διαδικασία των «βασικών υποψηφίων» είναι πολιτική. Άλλωστε ούτε το Σύνταγμα της Γερμανίας αναφέρει πουθενά πως τα πολιτικά κόμματα ορίζουν τους υποψηφίους για την Καγκελαρία. Αλλά κανένας Καγκελάριος, από τον Κόνραντ Άντενάουερ μέχρι την Άνγκελα Μέρκελ, δεν έχει θεωρηθεί «αντισυνταγματικός».

Δεύτερο: «Η διαδικασία αυτή θα αυξήσει την εξουσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου». Από την Νίκαια μέχρι τη Λισαβόνα αυτό συμβαίνει. Αλλά ακόμα και αν ο κ. Κάμερον δεν το κατάλαβε, το επιχείρημα στην περίπτωση του κ. Γιουνκέρ δεν ευσταθεί. Διότι ο Ζαν – Κλοντ Γιουνκέρ δεν προτάθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο συνέδριό του στο Δουβλίνο. Τον στήριξαν αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, όπως ο Αντώνης Σαμαράς και η Άνγκελα Μέρκελ ξεκαθαρίζοντας πως σε περίπτωση νίκης θα προταθεί για την προεδρία του εκτελεστικού οργάνου της Ε.Ε.

Τρίτο: «Ο κ. Γιουνκέρ είναι ένας φεντεραλιστής παλαιάς κοπής και ένας άνθρωπος των Βρυξελλών». Ότι και αν σημαίνει η φράση «φεντεραλιστής παλαιάς κοπής» δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς για την αλλαγή των Συνθηκών αποφασίζουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων και όχι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όσο για το «άνθρωπος των Βρυξελλών» προφανώς ο κ. Κάμερον θεωρεί πως ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, μιας χώρας με πληθυσμό όσο περίπου το Σέφιλντ της Μ. Βρετανίας, έχει μεγαλύτερη επιρροή στα ευρωπαϊκά όργανα. Αυτό όμως ακόμα και αν ίσχυε δεν είναι κάτι για το οποίο θα έπρεπε να κατηγορείται ο κ. Γιουνκέρ. Το αντίθετο μάλλον.

Η πλήρης απαξίωση του ρόλου της Μεγάλης Βρετανίας στην Ε.Ε ήταν ένα αποτέλεσμα κακών – κάκιστων – χειρισμών του ίδιου του πρωθυπουργού της. Το τελευταίο επιχείρημα του κ. Κάμερον – ο εκβιασμός του δημοψηφίσματος εξόδου της χώρας από την Ένωση- λειτουργεί πλέον ως μπούμερανγκ. Όταν και εφόσον οι Βρετανοί κληθούν να επιλέξουν, το ερώτημα δεν θα τίθεται από την άλλη πλευρά της Μάγχης, αλλά από την Ε.Ε. «Είτε παραμένετε, αλλά με τους όρους της Ε.Ε, είτε αποχωρείτε».