Αντώνης Ν. Βγόντζας

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι εξαιρετικά ικανός νομικός. Πλην, όμως, βαρύνεται με σοβαρά πολιτικά κρίματα. Το πρώτο και ιστορικό του αμάρτημα έγκειται στο αναμφισβήτητο γεγονός ότι αυτός, ως πανίσχυρος υπουργός, ήταν το δεξί χέρι του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, που οδήγησε την Ελλάδα στα βράχια της άμεσης απειλής πτώχευσης. 

Το δεύτερο κρίμα στον λαιμό του ήταν η πλήρης απουσία του στα θλιβερά γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008. 

Το τρίτο αμάρτημά του είναι η ευκολία με την οποία αποδέχτηκε την πρόταση της κυβέρνησης να διενεργηθεί, μέσα σε μία εβδομάδα, ένα σημαδεμένο δημοψήφισμα τον Ιούλιο του 2015 πάνω σε μη υφιστάμενη και μη εκκρεμή πρόταση των Ευρωπαίων. Ευτυχώς που ο Αλέξης Τσίπρας δεν τίμησε ούτε την εκβιασθείσα και ουσιαστικά φαλκιδευμένη γνώμη του ελληνικού λαού, ούτε τον λόγο του. 

Το τέταρτο σφάλμα του συνίσταται στην κατ’ εξακολούθηση δημόσια εκφορά απόψεων και τσιτάτων που βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία και προσαρμογή στις απόψεις, ή και στις ορέξεις ακόμα, των κυβερνώντων. Δίκην λυκειάρχου. Φυσικά και δεν συμπεριλαμβάνω στα τραγικά ιστορικά λάθη του την πλήρη αφωνία του στο γνωστό επεισόδιο ξυλοδαρμού της βουλευτή του ΚΚΕ Λιάνας Κανέλλη από βουλευτή της Χρυσής Αυγής μέσα στο στούντιο γνωστού τηλεοπτικού σταθμού. Παρουσία του!

Γνωρίζοντας προσωπικά τον συμπολίτη Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι η σκηνοθεσία, από την πλευρά μας, της συνάντησης των δύο προέδρων ανήκει πνευματικά στους σημερινούς κυβερνώντες. Νόμιζαν ότι μπορούσαν και έτσι όφειλαν να αμυνθούν στην προηγηθείσα επιθετική τηλεοπτική συνέντευξη του Ερντογάν στον Αλέξη Παπαχελά.

Εκτιμώ ότι είναι ευκαιρία να αποκωδικοποιήσουμε συνολικά τα γεγονότα των ημερών αυτών, στο πλαίσιο της επίσκεψης του Τούρκου προέδρου της Δημοκρατίας. 

Το πρώτο: Ολη αυτή η δήθεν αψιμαχία μεταξύ του Ερντογάν και του Προκόπη Παυλόπουλου έβλαψε και βλάπτει τη χώρα. Οι συναντήσεις των κορυφαίων πολιτειακών οργάνων δεν είναι ούτε σεμινάριο νομικής, ούτε αντιπαράθεση σε φοιτητικό αμφιθέατρο. Και ο Προκόπης Παυλόπουλος έσφαλε. Ιδίως με τον ισχυρισμό του ότι η συγκεκριμένη διεθνής σύμβαση είναι δεκτική ερμηνείας. Σαν να συνομολόγησε ότι υπάρχουν ασάφειες στο κείμενο της Λωζάνης και με αμοιβαία συμφωνημένες ερμηνείες μπορούν να διευκρινιστούν. 

Το δεύτερο: η Συνθήκη της Λωζάνης, στην οποία πρωταγωνίστησε ο αληθινά εθνάρχης Ελευθέριος Βενιζέλος, δεν οριστικοποίησε μόνο τα σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας. Ουσιαστικά, αποτέλεσε τη βάση ίδρυσης του νέου κοσμικού τουρκικού κράτους σε αντικατάσταση της καταρρέουσας, τότε, Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το τρίτο: γιατί ο Ερντογάν διακηρύσσει, όπου πάει και για πολλοστή φορά, την ανάγκη αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης ή των Συνθηκών της Λωζάννης; Η ένταση και η έκταση των σχετικών διακηρύξεων εξαρτώνται από το μέγεθος του ακροατηρίου του και τη φύση του. Διότι εποφθαλμιά τα πετρέλαια της Μοσούλης που ανήκουν σε δύο όμορα κράτη. Και, κυρίως, στη Συρία. Και μέσα από τον ισχυρισμό του ότι υπάρχουν ασάφειες σε σχέση με το καθεστώς του Αιγαίου επιδιώκει τη λύση του προβλήματος της υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με τα τουρκικά συμφέροντα. Ουσιαστικά, θέλει να ξαναχτίσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. 

Το τέταρτο: κατάφερε να βάλει το Αιγαίο και την Κύπρο στο ίδιο επίπεδο και μοίρα. Αυτό συνέβη για πρώτη φορά! Σε ανώτατο επίπεδο και με το πιο επίσημο ύφος. 

Το πέμπτο: έθεσε, ξανά, το θέμα των οκτώ συν δύο Τούρκων φυγάδων, την έκδοση των οποίων η Ελληνική Δικαιοσύνη απαγόρευσε. Σωστά και ακαριαία αντέδρασε η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων: «Η Ελληνική Δικαιοσύνη έχει αποκλειστική αρμοδιότητα να κρίνει ζητήματα έκδοσης πολιτών τρίτων χωρών και δεν εξαρτά την κρίση της από φιλοφρονήσεις ή αποδοκιμασίες Ελλήνων ή ξένων πολιτικών». Οσοι γνωρίζουμε τις εσωτερικές διαδικασίες για τη δικαστική εκκαθάριση του καυτού αυτού ζητήματος παραμένουμε ανήσυχοι όσον αφορά το γεγονός ότι ο Ερντογάν έθεσε πάνω στο τραπέζι το ίδιο ζήτημα. Φαίνεται πως κάτι «ψήνεται»…

Το έκτο: ο Ερντογάν προσέβαλε τον Αλέξη Τσίπρα. Του είπε καθαρά ότι δεν έχει πείρα για να χειριστεί τα θέματα, που εκείνος έβαλε. Και ο δικός μας δεν αντέδρασε. Είπε απλώς το γραφειοκρατικά ετοιμασμένο ποίημά του για να δώσει «τίτλους» στους «δικούς του».  
Γιατί να μην πει, τουλάχιστον, ότι σε τέτοιες συναντήσεις δεν παίζει σημαντικό ρόλο η όποια πείρα, αλλά οι τεκμηριωμένες θέσεις κάθε χώρας που διαμορφώνονται μέσα από θεσμικά οργανωμένες εσωτερικές διαδικασίες. 

Το έβδομο: ποιος φταίει γι’ αυτό το ναυάγιο και το φιάσκο; Φυσικά, οι κυβερνώντες. Αυτοί είχαν την ευθύνη προετοιμασίας της επίσκεψης Ερντογάν. Αυτοί αγνόησαν τους κινδύνους από το ενδεχόμενο αποτυχίας αυτής της συνάντησης. Αυτοί συνέβαλαν στο να θέσει η ελληνική πλευρά, αυτή πρώτη, το θέμα της επικαιροποίησης της Συνθήκης της Λωζάνης, έστω και διαμέσου ερμηνείας. Αυτοί έχουν και την ευθύνη σύγχυσης των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας και της όποιας κυβέρνησης. 

Σωστά μας επισημαίνουν οι ξένοι ότι, αν έχουν  περάσει από την προηγούμενη συνάντηση των ηγετών Ελλάδας και Τουρκία 65 χρόνια, θα πρέπει να περιμένουμε άλλα 150 χρόνια για την επόμενη όμοια συνάντηση. Εκτός αν συμβεί, στο μεταξύ, κάτι το δραματικό και τραγικό και προστεθεί άλλη μια γκρίζα ζώνη στις σχέσεις των δύο κρατών. Από το 1973 και μέχρι προχθές είχαν σωρευτεί επτά γκρίζες ζώνες. Με τα καμώματα των κυβερνώντων προστέθηκε και άλλη μία.