Ο «έρωτας» του Λέοναρντ Κοέν για την Ύδρα και την Ελλάδα

Ο Λέοναρντ Κοέν, ο μεγάλος τραγουδοποιός που «έφυγε» την Παρασκευή σε ηλικία 82 ετών, ήταν γνωστός πέρα από τα τραγούδια του και για τη μεγάλη αγάπη του για την Ελλάδα και ειδικά την Ύδρα. 

Η αγάπη του ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1960 και συγκεκριμένα στις 27 εκείνου του μήνα, έξι μέρες μετά τα γενέθλιά του, όταν αγόρασε ένα σπίτι στο νησί έναντι 1.500 δολαρίων χρησιμοποιώντας τα χρήματα που του άφησε η γιαγιά του.

Όπως άλλωστε περιέγραψε σε συνέντευξή του αργότερα, «αυτή ήταν η πιο έξυπνη κίνηση που έκανα ποτέ στη ζωή μου».

Μάλιστα όπως δήλωσε σήμερα ο δήμαρχος του νησιού ο δρόμος έξω από το σπίτι του πρόκειται να πάρει την ονομασία «οδός Λέοναρντ Κοέν».





Το σπίτι αυτό, το οποίο τότε δεν είχε ούτε καν ρεύμα ή τρεχούμενο νερό, αποτέλεσε για τον μεγάλο τροβαδούρο ένα καταφύγιο, έναν ιδιωτικό χώρο στον οποίο θα μπορούσε να εργαστεί απερίσπαστος είτε στην μεγάλη ταράτσα είτε στο δωμάτιο μουσικής που κάποια στιγμή εγκατέστησε στον τρίτο όροφο.

«Έχει μια μεγάλη ταράτσα με θέα σε ένα καταπληκτικό βουνό και τα αστραφτερά λευκά σπίτια. Τα δωμάτια είναι μεγάλα και δροσερά με μεγάλα παράθυρα χτισμένα σε χοντρούς τοίχους. Πιστεύω ότι είναι 200 ετών και μέσα σε αυτό πρέπει να έχουν ζήσει γενιές και γενιές ναυτικών. Θα κάνω λίγες επιδιορθώσεις κάθε χρόνο και σε μερικά χρόνια θα το έχω κάνει έπαυλη. Ζω σε έναν λόφο και η ζωή εδώ συνεχίζεται με τον ίδιο τρόπο για εκατοντάδες χρόνια. Όλη τη μέρα ακούς τις φωνές των πλανόδιων πωλητών, και ορισμένοι από αυτούς είναι αρκετά μελωδικοί. Σηκώνομαι καθημερινά περίπου στις 7 το πρωί και εργάζομαι μέχρι αργά το απόγευμα. Το ξημέρωμα έχει δροσιά και επομένως είναι η καλύτερη ώρα αλλά εγώ ούτως ή άλλως αγαπώ τη ζέστη ειδικά με το Αιγαίο Πέλαγος να βρίσκεται 10 λεπτά από την πόρτα μου» έγραφε τότε στη μητέρα του ο Κοέν.


Ο Κοέν στο σπίτι του στην Υδρα






Όπως αναφέρεται στο βιβλίο με τίτλο «Various Positions» ο Κοέν κατάλαβε ότι η τοπική κοινωνία άρχισε να τον αποδέχεται όταν άρχισε να δέχεται συχνές επισκέψεις από τον σκουπιδιάρη του νησιού και τον γάιδαρό του.

Στην Ύδρα ο Κοέν ανακάλυψε τον ελληνικό τρόπο ζωής, τους εναλλακτικούς ρυθμούς εργασίας και διασκέδασης τόσο το καλοκαίρι όσο και σε καθημερινό επίπεδο. «Εδώ (σ.σ. στην Ύδρα) ξεκίνησε να αποκρυσταλλώνει τη σοφία ορισμένων από τα καλύτερα ποιήματα και τραγούδια του» αναφέρεται στο βιβλίο Prophet of the Heart.





Στο νησί του Αργοσαρωνικού εξάλλου ήταν που ο Κοέν γνώρισε τη Μαριάν, την πανέμορφη γυναίκα που σημάδεψε τη ζωή του για όλη του τη ζωή. Τα 10 χρόνια που πέρασαν μαζί έγραφαν τραγούδια, εξερευνούσαν τον κόσμο και τους εαυτούς τους απαλλαγμένοι από την πίεση της καθημερινότητας και απολαμβάνοντας τις χαρές της ζωής και του έρωτα.

“Now so long, Marianne, it's time that we began”, τραγούδησε ο Κοέν. «Και τώρα εις το επανιδείν, Μάριαν, η ώρα ήρθε να αρχίσουμε»… - σε ελληνική μετάφραση- και ας ακούγεται ως ένας αποχαιρετισμός σε μια θυελλώδη σχέση, έναν έρωτα που έμεινε στον χρόνο.

Η γνωριμία τους έγινε σε ένα παντοπωλείο στην Υδρα με την Μάριαν Ιλεν και τον γιο της Αξελ να μοιράζονται τη ζωή του Κοέν στην Ελλάδα και στον Καναδά. Η Μάριαν Ιλεν πέθανε στις 28 Ιουλίου 2016, σε ηλικία 81 ετών στη Νορβηγία.







O Λέοναρντ Κοέν μιλά για τη Μαριάν



Το 1985 ο Κοέν αφιέρωσε στην Ελλάδα το ποίημα του «Days of Kindness» γράφοντας χαρακτηριστικά:

Η Ελλάδα είναι ένα όμορφο μέρος
Για να κοιτάζεις το φεγγάρι
Μπορείς να διαβάζεις με το φεγγαρόφωτο
Μπορείς να διαβάζεις στην ταράτσα
Μπορείς να δεις ένα πρόσωπο
Όπως το είδες όταν ήσουν νεαρός
Ήταν όμορφη εποχή τότε
Λάμπες πετρελαίου και κεριά
Και αυτές οι μικρές φλόγες
Που επιπλέουν όπως ο φελλός στο ελαιόλαδο
Αυτό που αγαπούσα στην παλιά μου ζωή
Δεν το έχω ξεχάσει
Ζει στη σπονδυλική μου στήλη
Η Μαριάν και το παιδί
Οι ημέρες της ευγένειας
Και φαίνεται στα κλάματα
Προσεύχομαι ότι μια αγαπημένη ανάμνηση
Υπάρχει μέσα σε αυτά επίσης
Τα πολύτιμα που πέταξα
Για μια εκπαίδευση στον κόσμο






Στην Ελλάδα ξεκίνησε το «ταξίδι» του και το τραγούδι Bird on the Wire όταν ο Κοέν έφτασε στην Ύδρα, ένα νησί που τότε δεν είχε καλώδια τηλεπικοινωνιών, κανένα τηλέφωνο και ρεύμα. Όμως σύντομα εμφανίστηκαν οι πρώτες κολόνες και μετά τα σύρματα. «Καθόμουν και κοίταζα από το παράθυρο τα σύρματα του τηλεφώνου και σκεφτόμουν πώς ο πολιτισμός με έχει εγκλωβίσει και δεν θα με αφήσει να γλιτώσω από αυτόν τελικά. Δεν θα μπορούσα τελικά να ζήσω τη ζωή του 11ου αιώνα που πίστευα ότι είχα ανακαλύψει ότι μου ταιριάζει. Οπότε αυτό ήταν το ξεκίνημα» έλεγε ο ίδιος για το τραγούδι. Για την ιστορία σημειώνεται ότι τελείωσε το τραγούδι σε ένα ξενοδοχείο στο Χόλιγουντ στην Σάνσετ Μπούλεβαρντ το 1969.

Όταν ο Λέοναρντ Κοέν τραγουδούσε... Καβάφη

Το τραγούδι «Alexandra Leaving» είναι εμπνευσμένο από το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη «Απολείπειν ο θεός Aντώνιον», από τον τόμο Ποιήματα 1897-1933 και βρίσκεται στο album του συνθέτη με τίτλο Ten New Songs, που κυκλοφόρησε το 2001.