Reuters: Πώς η Μέρκελ «παγίδευσε» το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης

Το 2010 το ΔΝΤ παραβίασε τους κανόνες του για να ενταχθεί στο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας, ξεχνώντας την κλασσική του στάση ότι δεν δανείζει σε μία χώρα η οποία αποδεδειγμένα δεν μπορεί να αποπληρώσει το χρέος της. Σήμερα αλλάζει στάση ή μάλλον θυμάται εκ νέου τους κανόνες του και τονίζει ότι χωρίς αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν πρόκειται να συμμετάσχει στο τρίτο πακέτο διάσωσης της ελληνικής οικονομίας.

Όπως αναφέρει εκτενές δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, επικαλούμενο αδημοσίευτα πρακτικά από συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ, το 2010 τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά, καθώς η Ελλάδα προβλημάτιζε εξαρχής το Ταμείο με αρκετά κορυφαία στελέχη του να εκφράζουν ανησυχίες, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα που σχεδιάστηκε το 2010 μπορεί να αποτύχει.

Κατά το Reuters η ελληνική κρίση, που ξεκίνησε το 2010 και συνεχίζεται ακάθεκτη, είχε τη δυνατότητα ακόμη και να «αλλάξει» τη λογική δράσης του ΔΝΤ.

Ο πρώτος που είχε αντιδράσει ήταν ο τότε (το 2010) επικεφαλής του ΔΝΤ για την Βραζιλία, Paulo Nogueria Batista, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία ως υπερβολικά αισιόδοξες, ενώ ο επικεφαλής του Ταμείου για την Ινδία, Arnind Virmani, είχε δηλώσει ότι το πρόγραμμα «έθετε ένα τεράστιο βάρος το οποίο η οικονομία της Ελλάδας δεν θα μπορούσε να σηκώσει».

Το πρόβλημα για το ΔΝΤ ήταν ότι, τουλάχιστον τότε, είχε μικρά περιθώρια ελιγμών, με τον τότε επικεφαλής του Ντομινίκ Στρος Καν αλλά και μερικά ακόμη κορυφαία στελέχη να εκφράζουν φόβους ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για το ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωζώνης. Ο Στρος Καν ήταν αποφασισμένος το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.

Άλλωστε προκειμένου να συμμετάσχει στο πρώτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας το ΔΝΤ παραβίασε τους αυστηρούς του κανόνες, με κυριότερο εκ των οποίων την απαγόρευση συμμετοχής στο πρόγραμμα διάσωσης μίας χώρας που αποδεδειγμένα δεν μπορούσε να αποπληρώσει το χρέος της.

Ταυτόχρονα άφησε «πολύ χώρο» στους Ευρωπαίους ώστε να κανονίσουν αυτοί τους βασικούς όρους του προγράμματος και να αποκλείσουν το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, κάτι το οποίο θα μπορούσε να είχε βοηθήσει ουσιαστικά την ελληνική οικονομία να ανακάμψει.

Υποστηρικτές των ενεργειών του Strauss-Kahn, ο οποίος παραιτήθηκε το 2011, και του Ταμείου, δηλώνουν πως ο ίδιος δεν είχε άλλη επιλογή από το να βοηθήσει στην ελληνική κρίση. Το Ταμείο πήγε ενάντια στην προηγούμενη τακτική του, για να αποτρέψει την ελληνική κρίση να προκαλέσει ευρύτερο χρηματοοικονομικό χάος.

Κατά το Reuters αυτή η «απροθυμία» του ΔΝΤ να καταστεί περισσότερο επιθετικό, κόστισε ακριβά στην Ελλάδα. Κορυφαίος οικονομολόγος του Ταμείου παραδέχεται – δυστυχώς εκ των υστέρων – ότι «αντικειμενικά, κάναμε την Ελλάδα χειρότερα. Δανείζεις σε μια χώρα που είναι ήδη ανίκανη να πληρώσει το χρέος της, και αυτό δεν είναι η εντολή μας».

Το ΔΝΤ – συνεχίζει το Reuters – υποτάχθηκε στις διαθέσεις των Ευρωπαίων και κατέστη ο δεύτερος και όχι ο πρώτος τη τάξει παίκτης στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Οι Ευρωπαίοι ξεκαθάριζαν ότι η Ελλάδα ήταν μία εντελώς διαφορετική περίπτωση από αυτές με τις οποίες συνήθως ασχολούνταν το Ταμείο. Η Ελλάδα δεν ήταν μία μικρή αναδυόμενη οικονομία που δέχονταν οικονομική βοήθεια, με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις.

Ήταν μία προηγμένη χώρα και κυρίως μέλος της Ευρωζώνης, με τους Ευρωπαίους αρχικά να θεωρούν αδιανόητο ότι θα μπορούσε ποτέ να στραφεί στο ΔΝΤ για βοήθεια. Πολλοί εξ αυτών θεωρούσαν ότι το ελληνικό πρόβλημα ήταν εσωτερικό θέμα της Ευρωζώνη και έπρεπε να λυθεί εντός αυτής, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις.

Ο Γ. Παπακωνσταντίνου, τότε υπουργός Οικονομικών (2009-2011), θυμάται τον Γάλλο πρόεδρο Nicolas Sarkozy να "μας λέει ότι δεν θα επιτρέψω ποτέ το ΔΝΤ στην Ευρώπη". Η Christine Lagarde, που ήταν τότε υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, συμφωνούσε. Στην Φρανκφούρτη, ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Jean-Claude Trichet, επίσης κατέστησε σαφές ότι ήθελε η Ευρώπη να αναλάβει ηγετικό ρόλο.

Αυτή που κατόρθωσε, όμως, να παρακάμψει τις αντιρρήσεις των πάντων δεν ήταν άλλη από τη Γερμανίδα καγκελάριο, Angela Merkel. Η κυρία Merkel θεωρούσε ότι τόσο η Κομισιόν όσο και η ΕΚΤ ήταν πολύ ήπιοι με την Ελλάδα και ευάλωτοι σε πολιτικές πιέσεις. Αντίθετα το ΔΝΤ ήταν πιο ισχυρό και ως εκ τούτου θα έπρεπε να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.

Ο Γ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε πως «το ΔΝΤ συμμετείχε στο πρόγραμμα για έναν απλό λόγο. Η Merkel κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Κομισιόν δεν ήταν αξιόπιστη και ότι το μόνο πράγμα που θα έπειθε τις αγορές, θα ήταν το ΔΝΤ».

Σύμφωνα με τον κ. Παπακωνσταντίνου, ο Strauss Kahn τελικά αποφάσισε να σκληρύνει τη στάση του έναντι της Merkel και να επιμείνει για αναδιάρθρωση του χρέους τον Μάιο του 2011.

Διαβάστε περισσότερα στο newmoney.gr