Παγκόσμια επιδημία η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια - 600.000 στην Ελλάδα

Διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας, αλλά δυστυχώς «σιωπηλής» επιδημίας, λαμβάνει η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).

Περίπου 384 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από τη σοβαρή αναπνευστική νόσο ενώ 210 εκατ. παραμένουν αδιάγνωστοι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία τους. 

Στην Ελλάδα οι ασθενείς με ΧΑΠ εκτιμάται ότι είναι περί τους 600.000, στη συντριπτική τους πλειονότητα καπνιστές, ενεργητικοί ή παθητικοί. Γι αυτό και η ΧΑΠ λέγεται νόσος των καπνιστών.
 
Τα στοιχεία που συλλέγει η επιστημονική κοινότητα για τη νόσο είναι αποκαρδιωτικά. Ήδη από το 2015, η επιστημονική κοινότητα είχε τονίσει ότι η ΧΑΠ την επόμενη δεκαετία θα αποτελεί την 3η αιτία θανάτου και 5η αιτία αναπηρίας παγκοσμίως, όμως η νόσος βρέθηκε στις αντίστοιχες θέσεις κατάταξης μέσα σε δύο μόλις έτη! Το 2017 δεν έχει ολοκληρωθεί αλλά η ΧΑΠ είναι η 3η αιτία θανάτου, ενώ «συναγωνίζεται» τον σακχαρώδη διαβήτη στον αριθμό των νέων περιστατικών αλλά και τα καρδιαγγειακά νοσήματα στον αριθμό των θυμάτων που προκαλεί.
 
«Το κάπνισμα ευθύνεται αποκλειστικά για την εμφάνιση της ΧΑΠ, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Στην Κίνα, πχ, η νόσος συσχετίζεται με τη ρύπανση ή την εργασία στα ορυχεία. Στη χώρα μας, όμως, εάν κοβόταν το κάπνισμα, τότε θα εξέλειπε  και η νόσος» επισήμανε σε συνέντευξη τύπου ο καθηγητής Πνευμονολογίας και  Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών κ. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.

Βεβαίως, τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα στη χώρα μας επιτρέπουν να γίνονται μόνο υποθέσεις εργασίας: με το 41% των Ελλήνων να είναι καπνιστές, το ποσοστό του 10,6% των ασθενών με ΧΑΠ ίσως φαίνεται και μικρό…
 
Σύμφωνα, πάντως, με τον καθηγητή, «τα επιδημιολογικά δεδομένα γύρω από τη ΧΑΠ δεν είναι ενθαρρυντικά καθώς το 15 – 50% των καπνιστών, συμπεριλαμβανομένου και των Ελλήνων, αναμένεται να νοσήσουν με ΧΑΠ μέσα στα επόμενα χρόνια».
Κι ενώ το κάπνισμα αποτελεί βασικό παράγοντα πρόκλησης της νόσου, είναι απορίας άξιο πως οι μισοί από τους πάσχοντες – και καπνιστές- παραμένουν αδιάγνωστοι γιατί δεν δίνουν σημασία στα συμπτώματα της νόσου όπως βήχας, πτύελα, δύσκολη αναπνοή και τα θεωρούν λανθασμένα σαν μία φυσιολογική συνέπεια του καπνίσματος.

«Στην Ελλάδα οι καπνιστές ονομάζουν τον βήχα, βασικό σύμπτωμα της ΧΑΠ,  τσιγαρόβηχα, θεωρώντας τον απολύτως…φυσιολογικό σύμπτωμα» είπε ο ειδικός, προσθέτοντας μια ακόμη θλιβερή παράμετρο, ότι πλέον ολοένα περισσότεροι ασθενείς με ΧΑΠ δεν υπήρξαν ποτέ ενεργητικοί καπνιστές, παρά εισέπνεαν σταθερά και επί μακρόν τον καπνό των άλλων, στο σπίτι τους ή στην εργασία τους.
 
Το κόστος ενός ασθενή με ΧΑΠ στην Ελλάδα, ανέρχεται στα 5.600 ευρώ ετησίως. Επομένως, πρόκειται για ένα σοβαρό κοινωνικό αλλά και οικονομικό υγειονομικό ζήτημα. Στην Ευρώπη επίσης, η ΧΑΠ ευθύνεται για το 50% του κόστους περίθαλψης για το αναπνευστικό. Στις ΗΠΑ, το εκτιμώμενο άμεσο κόστος της ΧΑΠ, ανέρχεται σε 30 δισ δολάρια και το έμμεσο σε 20 δισ δολάρια.
 

Ελπιδοφόρα νέα από συνδυασμό θεραπειών

 
Η ΧΑΠ είναι μία αναπνευστική νόσος που περιλαμβάνει τη χρόνια βρογχίτιδα, το εμφύσημα ή και τα δύο. Χαρακτηρίζεται από απόφραξη της ροής αέρα που παρεμποδίζει τη φυσιολογική αναπνοή.
 
Η βρογχοδιαστολή αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στη θεραπευτική αντιμετώπιση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). Κατά τη διαδικασία επιλογής βρογχοδιασταλτικής θεραπείας, η ιατρική κοινότητα βρίσκεται πλέον μπροστά σε αρκετές νέες και εξαιρετικά αποτελεσματικές επιλογές. Ένα βασικό μειονέκτημα ως τώρα στην αξιολόγηση των θεραπευτικών επιλογών στη ΧΑΠ ήταν η έλλειψη κλινικών μελετών απευθείας σύγκρισης θεραπειών της ίδιας κατηγορίας.

Αποτέλεσμα ήταν οι ιατροί και οι ερευνητές προσπαθώντας να αναγνωρίσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαθέσιμων θεραπειών να καταφεύγουν σε έμμεσες συγκρίσεις. Πλέον όμως αυτό έχει αλλάξει και έγινε η πρώτη επιτυχημένη άμεση σύγκριση στην κατηγορία της διπλής βρογχοδιαστολής (LAMA/LABA) διενεργήθηκε μεταξύ του σταθερού συνδυασμού ουμεκλιδινίου/βιλαντερόλης και του τιοτροπίου/ολοδατερόλης .
 
Στη μελέτη, συγκρίθηκαν ευθέως οι δύο άπαξ ημερησίως χορηγούμενες θεραπείες και ο συνδυασμός ουμεκλιδίνιου/βιλαντερόλης απέδειξε ανωτερότητα στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας από την έναρξη της μελέτης. Τα δεδομένα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο Advances in Therapy και παρουσιάζονται στην ετήσια συνάντηση CHEST του Αμερικανικού Κολλεγίου Πνευμονολόγων στο Τορόντο του Καναδά.
 
Εκτός από την ανωτερότητα στην αναπνευστική λειτουργία (βελτίωση κατά 40% περισσότερο σε σύγκριση με το τιοτρόπιο/ολοδατερόλη) ο συνδυασμός ουμεκλιδίνιου/βιλαντερόλης απέδειξε διπλάσια πιθανότητα να επιτευχθεί κλινικά σημαντική βελτίωση (>100ml) στην αναπνευστική λειτουργία του ασθενούς.

Εκτιμήθηκε επίσης η ευκολία στη χρήση της συσκευής όπου οι ασθενείς έδειξαν σημαντικά μεγαλύτερη προτίμηση για τη συσκευή του ουμεκλιδινίου/βιλαντερόλης σε σύγκριση με τη συσκευή του τιοτροπίου/ολοδατερόλης.

Οι δύο σταθεροί συνδυασμοί είχαν παρόμοιο προφίλ ασφάλειας. Το αποτέλεσμα αυτής της μελέτης αποδεικνύει πως υπάρχει σαφής διαβάθμιση στην αποτελεσματικότητα των θεραπειών διπλής βρογχοδιαστολής και δίνει απάντηση σε ένα από τα βασικά ερωτήματα των ιατρών σχετικά με το μέγιστο όφελος που μπορούν να αποκομίσουν οι ασθενείς με ΧΑΠ.