Αγώνας μέχρι εσχάτων για την ελάφρυνση του χρέους

Σε ασκήσεις θάρρους επιδίδεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, κρατώντας δυνάμεις για την τελική (;) αναμέτρηση με τους εκπροσώπους των θεσμών, που θα επιστρέψουν σε 17 μέρες από σήμερα, στις 14 Νοεμβρίου  -αν δεν αλλάξει κάτι-  για να ξεκινήσουν από εκεί που έμειναν: καταμετρώντας τις ανοικτές διαφωνίες και ευελπιστώντας να βρουν σημεία σύγκλισης, μέσα στις λιγοστές μέρες που θα απομένουν ως το Euro-working Group στα τέλη του μηνός και το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
 
Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχίζονται εξ αποστάσεως μέσω τηλεδιάσκεψης και, παρά τις δηλώσεις χθες του επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ πως το ελληνικό χρέος δεν χρειάζεται ελάφρυνση για τα επόμενα 10 χρόνια, αλλά και του εκπροσώπου του ΔΝΤ Τζέρι Ράις από την Ουάσιγκτον ότι το Ασφαλιστικό δεν είναι βιώσιμο ούτε μετά τις περικοπές Κατρούγκαλου τον Μάιο, στο κυβερνητικό στρατόπεδο πνέει άνεμος αισιοδοξίας πως η αξιολόγηση θα κλείσει χωρίς απώλειες και η συμφωνία για το χρέος θα έρθει πριν μπει το 2017.
 
Και οι δύο δηλώσεις των ξένων όμως δείχνουν πως τα παζάρια για το χρέος, αλλά και τους σκληρούς όρους που θα θέσει το ΔΝΤ προκειμένου να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα, εύκολα μπορεί να τραβήξουν και για αρκετές εβδομάδες -ή και μήνες ακόμη- μέσα στο 2017. Και τότε η πίεση προς την ελληνική πλευρά θα είναι ακόμα μεγαλύτερη, προκειμένου να δεχτεί όσα υπαγορεύουν οι δανειστές, με αντάλλαγμα την ελάφρυνση του χρέους, που αποτελεί το «ιερό δισκοπότηρο» της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης.
 
Ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος πάντως αντλεί αισιοδοξία από την υπερ-είσπραξη κρατικών  εσόδων, σε σχέση με τους στόχους του εννεαμήνου. Παρά το «ψαλίδισμα» του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015 από την Eurostat, που θα «κοντύνει» και το πλεόνασμα του 2016, θεωρεί πως στο τέλος του 2016 το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού θα αποδειχθεί μεγαλύτερο και από αυτό που έδειχνε το προσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή πριν 25 μέρες (0,63% του ΑΕΠ). Ξέρει όμως πως θα πρέπει κάθε μήνα να δίνει στοιχεία στους δανειστές που να επιβεβαιώνουν την επιμονή του.
 
Και ο κύριος Τσακαλώτος όμως παραδέχεται ότι, εκτός από τα δημοσιονομικά, παραμένουν τα «ζόρια» στην διαπραγμάτευση για τα Εργασιακά, αλλά και για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης. Παραδέχεται επίσης πως, όταν έρθει η ώρα να θέσει τις απαιτήσεις του το ΔΝΤ για να ενταχθεί στο πρόγραμμα –και ακόμα δεν το έχει πράξει- οι όροι του θα είναι ακόμα πιο σκληροί από των Ευρωπαίων, όπως έχει ήδη διαφανεί στα Εργασιακά και στο Ασφαλιστικό.

 
Επί του παρόντος όμως, όλα τα θέματα μετατέθηκαν για τις 14 Νοεμβρίου. Το ΔΝΤ εμφανίζεται με ακραίες θέσεις, μη υποκύπτοντας ούτε στις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων, ούτε και της κυβέρνησης –πλην φυσικά της θέσεως πως το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και απαιτείται ελάφρυνση.
 
Αλλά και με τους Ευρωπαίους ακόμα, η σύμπτωση απόψεων φαίνεται να περιορίζεται στον συνδικαλιστικό νόμο. Η Ελληνική πλευρά έχει οχυρωθεί πίσω από δικαστικές αποφάσεις που θα κρίνουν την νομιμότητα ή μη των πρακτικών που τελικώς θα μπουν προς διαπραγμάτευση.   Κατάφερε μάλιστα, όπως προκύπτει από τον κύκλο των συναντήσεων που είχαν την Τρίτη οι ενώσεις εργοδοτών και εγραζομένων με τους θεσμούς, να δημιουργήσει από μόνη της θέμα για την επιβολή "σούπερ-κατώτατου" μισθού 490 ευρώ για τους μη έχουν προϋπηρεσία –και επειδή κρίθηκε παράνομη η μισθολογική διάκριση βάσει ηλικίας.
 
Ακόμα χειρότερα, οι δανειστές ανακινούν εκ νέου ξανά θέματα εφαρμογής και απόδοσης  της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του Μαΐου. Χρειάστηκε μάλιστα να προσέλθουν χθες δύο αρμόδιοι υπουργοί, ο κύριος Γιώργος Κατρούγκαλος και ο κύριος Τάσος Πετρόπουλος, που με τις διαβεβαιώσεις τους καθησύχασαν τους δανειστές πως από 1.1.2017 θα είναι όλα έτοιμα για να λειτουργήσει ο νέος Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης.
 
Στον «πάγο» παραμένουν προς ώρας και οι κυβερνητικές εξαγγελίες για «ακατάσχετο» επαγγελματικό λογαριασμός, «πάγωμα» ασφαλιστικών εισφορών, αναστολή μέτρων κατάσχεσης και πλειστηρειασμών και για την ρύθμιση για το «μαύρο χρήμα». Οι δανειστές θέλουν ρύθμιση «όλα σε ένα», όπου και όσα και αν χρωστάει κάποιος, απορρίπτοντας τις κατά περίπτωση και κατά περίσταση ρυθμίσεις.
 
Για τον εξωδικαστικό, αποκλείουν επίσης να ενταχθούν και να «κουρευθούν» χρέη από παρακρατούμενους φόρους που δεν αποδόθηκαν, όπως  για ΦΠΑ, Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών κλπ, θεωρώντας πως αυτά είναι λεφτά των πελατών και των εργαζομένων  αλλά όχι του οφειλέτη, με συνέπεια να πρέπει να αποδοθούν στο ακέραιο και χωρίς ρυθμίσεις.
 
Δύσκολα θα «περπατήσει» όμως και η αυτοματοποιημένη και αποκεντρωμένη ρύθμιση που ήθελε να εφαρμόσει μαζικά η κυβέρνηση, για μικρές επιχειρήσεις με μικρά  χρέη. Όπως λένε στο υπουργείο Οικονομίας, «παντού θα απαιτείται φυσικά διαπραγμάτευση» και άρα δεν θα αρκεί μια αίτηση μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής στο διαδίκτυο για να ενταχθεί κάποιος σε μια γενική ρύθμιση προστασίας.

Προϋπόθεση θα είναι για όλους να συμφωνήσει σε ρύθμιση η πλειοψηφία των πιστωτών, αυτοί δηλαδή που κατέχουν τουλάχιστον το 50% ή 60% των απαιτήσεων σε βάρος του οφειλέτη. Το δημόσιο και η εφορία θα υπακούουν επίσης στην ρύθμιση που θα συμφωνηθεί και θα ισχύσει εξίσου προς όλους τους πιστωτές (Ταμεία, φορείς, τράπεζες, πιστωτές, εργαζόμενοι, ιδιώτες κλπ), με εξαίρεση μόνον τον ΦΠΑ και τους παρακρατούμενους φόρους  που, αν δεν αλλάξει κάτι μέχρι να κλείσει η διαπραγμάτευση, δεν θα υπόκεινται σε κανένα «κούρεμα» οφειλής ή άλλη διευκόλυνση, που τυχόν ήθελε συμφωνηθεί από τα εμπλεκόμενα μέρη.
 
Η ρύθμιση δεν θα ισχύει, όπως διαφαίνεται, για κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, πχ τρίμηνο ή εξάμηνο. Από την στιγμή της υποβολής της αίτησης όμως μέχρι να καταλήξει σε συμφωνία των πιστωτών, θα αναστέλλονται τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης σε βάρος του οφειλέτη.