Σταδιακή επιλογή προμηθευτή φυσικού αερίου

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το νομοσχέδιο για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, από σήμερα και μέχρι τις 29 Οκτωβρίου, το οποίο δέχεται μεγάλη κριτική από τη βιομηχανία. Σύμφωνα με το σχέδιο, μεταξύ άλλων, δίνεται η δυνατότητα στη ΡΑΕ να επιβάλλει κυρώσεις για παραβάσεις θεμάτων διαφάνειας στην ηλεκτρική αγορά ενέργειας, όπως για παράδειγμα για τις πληροφορίες που αναρτά ο Διαχειριστής στην ιστοσελίδα του και οι διαχειριστές δικτύου Διανομής οφείλουν να είναι ανεξάρτητοι από την προμήθεια. 

Το όφελος των εταιρειών διαχείρισης δικτύου Διανομής αποτελεί ρυθμιζόμενη χρέωση που προσδιορίζεται από τη ρυθμιστική αρχή.

Επίσης, οι εταιρείες Διανομής θα μπορούν να παίρνουν άδεια είτε για την κατασκευή του Δικτύου είτε για τη διαχείριση του δικτύου είτε και για τα δυο. Από τον Ιανουάριο του 2016 θα μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα προμηθευτή όλοι οι μη οικιακοί πελάτες με κατανάλωση άνω των 2,2 γιγαβατωρών, ενώ από τον Ιανουάριο του 2017 όλοι οι μη οικοιακοί πελάτες ανεξαρτήτως κατανάλωσης και τέλος, από τον Ιανουάριο του 2018 όλοι οι οικιακοί πελάτες. 

Με την απελευθέρωση δεν αποκλείεται οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο να προσφέρουν πακέτα αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου από έναν προμηθευτή, όπως εφαρμόζεται σε πολλές χώρες της Ευρώπης, εφόσον πρώτα λάβουν τη σχετική αδειοδότηση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. 

Στο νομοσχέδιο, όπως ήδη είχαμε αναφέρει, ενσωματώνεται και η ρύθμιση για την αυτονομία στη θέρμανση, όπως αναφέρεται στο άρθρο 9 «Μέτρα διευκόλυνσης της επέκτασης της χρήσης φυσικού αερίου για θέρμανση κτιρίων» . Σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος καταργείται και υφιστάμενη υποχρέωση για έγκριση από την πλειοψηφία της γενικής συνέλευσης της πολυκατοικίας, ανεξαρτήτως καυσίμου, όπου το κάθε διαμέρισμα θα συμμετέχει επί συστήματος κεντρικής θέρμανσης με ωρομετρητές ή θερμιδομετρητές αυτονομίας με ανώτατο όριο το 25%.

Η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) με επιστολή της εκφράζει την απογοήτευσή της και επισημαίνει τις ότι διατηρεί υπάρχουσες μονοπωλιακές στρεβλώσεις με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος του αερίου. Όπως σημειώνει η ΕΒΙΚΕΝ, το νομοσχέδιο προβλέπει πως οι βιομηχανικοί καταναλωτές θα καταβάλουν για τις υπηρεσίες διανομής 4 ευρώ ανά MWh από περίπου 1 ευρώ που καταβάλλουν σήμερα για τις ίδιες υπηρεσίες, κόστος που αποτελεί ρεκόρ για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ενώ επιβαρύνει την ήδη υψηλή τιμή του φυσικού αερίου για την ελληνική βιομηχανία, η οποία είναι υψηλότερη των ευρωπαϊκών βιομηχανιών κατά 30%. 

Αναλυτικά:

Σταδιακά η επιλογή προμηθευτή 

Άμεσα οι πελάτες μπορούν να επιλέξουν όποιον προμηθευτή επιθυμούν εκτός των ορίων των τριών ΕΠΑ, ενώ την ίδια επιλογή έχουν και οι βιομηχανικοί πελάτες με κατανάλωση άνω των 2,2 γιγαβατωρών. Από τον Ιανουάριο του 2016 θα μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα προμηθευτή όλοι οι μη οικιακοί πελάτες με κατανάλωση άνω των 2,2 γιγαβατωρών, ενώ από τον Ιανουάριο του 2017 όλοι οι μη οικοιακοί πελάτες ανεξαρτήτως κατανάλωσης και τέλος, από τον Ιανουάριο του 2018 όλοι οι οικιακοί πελάτες.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 5 γίνεται ο προσδιορισμός των Επιλεγόντων Πελατών και έτσι ισχύει ότι από:

1. την ψήφιση του νόμου όλοι οι πελάτες εκτός των γεωγραφικών περιοχών ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας γίνονται Επιλέγοντες.

2. την ψήφιση του νόμου όλοι οι βιομηχανικοί πελάτες με κατανάλωση μεγαλύτερη των 2,2 GWh εντός των γεωγραφικών περιοχών που ανήκουν στις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας γίνονται Επιλέγοντες

3. 1/1/2016 γίνονται Επιλέγοντες όλοι οι μεγάλοι εμπορικοί πελάτες με κατανάλωση μεγαλύτερη των 2,2 GWh εντός των γεωγραφικών περιοχών που ανήκουν στις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας.

4. 1/1/2017 γίνονται Επιλέγοντες όλοι οι πελάτες εντός των γεωγραφικών περιοχών που ανήκουν στις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας εκτός των Οικιακών

5. 1/1/2018 είναι πλέον όλοι Επιλέγοντες και οι Οικιακοί εντός των γεωγραφικών περιοχών που ανήκουν στις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας

ΕΠΑ και διαχωρισμός 

Από τις 30 Μαΐου του 2015 θα ξεκινήσει ο διαχωρισμός του κλάδου διανομής σε ΔΕΠΑ και ΕΠΑ. Δηλαδή, οι ΕΠΑ υποχρεούνται να υποβάλουν προς έγκριση τις αρχές και τους κανόνες κατανομής για το λογιστικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων τους στη ΡΑΕ. Από 1η Οκτωβρίου του 2015 θα πρέπει να ολοκληρωθεί ο λογιστικός διαχωρισμός των δραστηριοτήτων διανομής και η ΔΕΠΑ και οι τρεις ΕΠΑ υποχρεούνται να τηρούν (εσωτερικά) χωριστούς λογαριασμούς για Διανομή και Προμήθεια και μέχρι την 1 Ιανουαρίου 2017 να προβούν σε νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό της δραστηριότητας Διαχείρισης Δικτύων Διανομής Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, με την εισφορά του κλάδου διανομής κάθε μίας εξ αυτών κατά το στάδιο ίδρυσης νέας Εταιρίας Διανομής Αερίου. 

Σύμφωνα με το άρθρο 4, ρυθμίζεται το πλαίσιο για τις υφιστάμενες ΕΠΑ, όπου:

1. μέχρι την 1/10/2015 πρέπει να έχει λήξει ο λογιστικός διαχωρισμός των εταιρειών διανομής και προμήθειας που προκύπτει από τις υφιστάμενες ΕΠΑ

2. Μέχρι την 1/1/2017 πρέπει να έχει λήξει και ο νομικός διαχωρισμός των εταιρειών διανομής και προμήθειας που προκύπτει από τις υφιστάμενες ΕΠΑ

3. Διασφαλίζονται τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων που θα ενταχθούν στις νέες εταιρείες από τις παλιές.

4. Διευκρινίζεται ότι όλα τα υφιστάμενα δίκτυα ανήκουν στη ΔΕΠΑ ενώ οι νέες ΕΔΑ (Εταιρεία Διανομής Αερίου), που προκύπτουν από τις παλαιές ΕΠΑ, θα έχουν τη διαχείριση των υφιστάμενων δικτύων.

5. Οι επεκτάσεις των υφιστάμενων δικτύων όταν υλοποιηθούν θα ανήκουν στις νέες ΕΔΑ (που προκύπτουν από τις παλαιές ΕΠΑ)

6. Η διάρκεια των Αδειών που χορηγούνται στις νέες ΕΔΑ (που προκύπτουν από τις παλαιές ΕΠΑ) θα είναι εικοσαετής με δυνατότητα παράτασης για ακόμη 20 έτη

Σύσταση 4 εταιρειών Διανομής

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο , συστήνονται σύσταση τέσσερις Εταιρείες Διανομής (ΕΔΑ), στις οποίες παραχωρείται η εκμετάλλευση των σημερινών δικτύων διανομής, αλλά ιδιοκτησιακά η κυριότητα παραμένει στη ΔΕΠΑ, ενώ δημιουργείται ο αντίστοιχος ΔΕΔΔΗΕ-όπως έγινε στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού- για τη διαχείριση των δικτύων διανομής και στο φυσικό αέριο. Τα δίκτυα διανομής που έχουν κατασκευαστεί παραμένουν στην αποκλειστική κυριότητα της ΔΕΠΑ.

Ειδικότερα:

1. Δίκτυο Διανομής Αττικής: Το Δίκτυο Διανομής που έχει ήδη αναπτυχθεί ή πρόκειται να αναπτυχθεί, σύμφωνα με εγκεκριμένο πρόγραμμα ανάπτυξης, εντός της γεωγραφικής περιοχής που ορίζεται με την υπ’ αριθ. Δ1/18887/06.11.2001 υπουργική απόφαση (Β’ 1521) και εκτείνεται μέχρι τις εγκαταστάσεις των καταναλωτών.

2. Δίκτυο Διανομής Θεσσαλονίκης: Το Δίκτυο Διανομής που έχει ήδη αναπτυχθεί ή πρόκειται να αναπτυχθεί, σύμφωνα με εγκεκριμένο πρόγραμμα ανάπτυξης, εντός της γεωγραφικής περιοχής που ορίζεται με την υπ’ αριθ. Δ1/Γ/Φ7/11819 υπουργική απόφαση (Β ́ 1086) και εκτείνεται μέχρι τις εγκαταστάσεις των καταναλωτών.

3. Δίκτυο Διανομής Θεσσαλίας: Το Δίκτυο Διανομής που έχει ήδη αναπτυχθεί ή πρόκειται να αναπτυχθεί, σύμφωνα με εγκεκριμένο πρόγραμμα ανάπτυξης, εντός της γεωγραφικής περιοχής που ορίζεται με την υπ’ αριθ. Δ1/Γ/Φ7/11818 υπουργική απόφαση (Β‘ 1087) και εκτείνεται μέχρι τις εγκαταστάσεις των καταναλωτών.

4. Δίκτυο Διανομής Λοιπής Ελλάδος: Το Δίκτυο Διανομής που έχει ήδη αναπτυχθεί ή πρόκειται να αναπτυχθεί, σύμφωνα με εγκεκριμένο πρόγραμμα ανάπτυξης, εκτός των γεωγραφικών ορίων των Δικτύων Διανομής Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας και εκτείνεται μέχρι τις εγκαταστάσεις των καταναλωτών.».

Σχετικά με τα τιμολόγια, η προμήθεια φυσικού αερίου σε μη επιλέγοντες πελάτες από τις ΕΠΑ διενεργείται βάσει ρυθμιζόμενων τιμολογίων που εγκρίνονται από τη ΡΑΕ, η οποία πρέπει να υποβληθεί μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2015. Εντός ενός μηνός από τη θέση σε ισχύ του Κανονισμού Τιμολογίων, η ΔΕΠΑ και οι ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, πρέπει να υποβάλλουν προς έγκριση στη ΡΑΕ τα τιμολόγια.

ΑΔΜΗΕ – ΔΕΗ και αποκρατικοποιήσεις

Στο νομοσχέδιο και στο άρθρο 8 περιλαμβάνονται ρυθμίσεις Ρυθμίσεις για την απλοποίηση και επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων ΔΕΣΦΑ, ΔΕΗ και ΑΔΜΗΕ. Τόσο για τη Μικρή ΔΕΗ όσο και για τον ΑΔΜΗΕ απαγορεύεται η μεταβίβαση ακινήτων που τελούν υπό την κυριότητά τους και βρίσκονται σε παραμεθόριες περιοχές.

Επίσης, υπάρχει ρύθμιση με την οποία οι χρεώσεις του ΕΤΜΕΑΡ για τους αυτοπαραγωγούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ αφορούν μόνο στην ενέργεια που καταναλώνουν από το Δίκτυο ή το Σύστημα. Δηλαδή δεν χρεώνονται οι αυτοπαραγωγοί ΕΤΜΕΑΡ για την ενέργεια που παράγουν και καταναλώνουν άμεσα οι ίδιοι. 

«Ειδικώς για δικαιοπραξίες που συνάπτονται για τους σκοπούς της πράξης υπ’ αριθμ. 15 της 24.7.2013 του υπουργικού συμβουλίου με τίτλο «Έγκριση Αναδιάρθρωσης και Αποκρατικοποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού Α.Ε. (Δ.Ε.Η. Α.Ε.)» (Α ́ 168) μεταξύ νομικών προσώπων με έδρα εκτός των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών και της ΔΕΗ Α.Ε. στο πλαίσιο της διαδικασίας ιδιοκτησιακού διαχωρισμού της εταιρείας «Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» (ΑΔΜΗΕ Α.Ε.), όπως ρυθμίζεται από τις διατάξεις του ν. 4237/2014 (Α’ 36) και της δημιουργιας νέας καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ρυθμίζεται από τις διατάξεις του Ν. 4273/2014 (Α’ 146) και αφορούν ή περιλαμβάνουν ακίνητα σε παραμεθόριες περιοχές ή μετοχές ή μερίδια εταιρειών που έχουν στην κυριότητά τους ακίνητα στις περιοχές αυτές, η απαγόρευση της παραγράφου 1 του άρθρου 25 αίρεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Αμύνης, η οποία αφορά στο σύνολο των ως άνω ακινήτων ή μετοχών ή μεριδίων που αποτελούν αντικείμενο της εκάστοτε δικαιοπραξίας.», αναφέρει το νομοσχέδιο.