Γιατί ο Δημήτρης Δανίκας θεωρεί αριστούργημα το «Τελευταίο Σημείωμα» του Παντελή Βούλγαρη

Μόλις είδα το «Τελευταίο σημείωμα», την  τελευταία  δημιουργία του Παντελή Βούλγαρη.  Που εξέρχεται στις αίθουσες  την 26η Οκτωβρίου,  δύο μέρες πριν από το «Οχι» και το Αλβανικό έπος. Συμβολική η σύμπτωση!

Μόλις ενθουσιάστηκα από την μοντέρνα σκηνοθετική του γραφή. Και μάλιστα για ένα «παλιό»  περιστατικό Αντίστασης κατά των Γερμανών. Και μόλις διαπίστωσα ότι το σύνολο της παραγωγής δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από κάθε ευρωπαϊκή ταινία

Αυθεντικά όλα τα «υλικά».Από τους χώρους, τα αντικείμενα, όπλα,στολές, τα πάντα.  Απίστευτο το κάστινγκ αποτελούμενο από δεκάδες πρόσωπα, διαφόρων ηλικιών, που δεν φέρουν ίχνος παρακμής. 

Σκοτεινή, ομοιογενής η φωτογραφία του Σίμου Σαρκετζή. Και εντελώς μοντέρνα  η  σκηνοθεσία του Παντελή  Βούλγαρη. Που  διάγει το  εβδομηκοστό  έτος της ηλικίας  του αλλά πάντα το βλέμμα του ανοικτό. Οσο μεγαλώνει τόσο περισσότερο ανανεώνεται και ωριμάζει

Αν και  πλούσια η παραγωγή (του Γιάννη Ιακωβίδη) εντούτοις μοιάζει  «χειροποίητη». Και είναι οικογενειακή. Το στόρι   της Ιωάννας  Καρυστιάνη (συζύγου του Παντελή). Το  υποδειγματικό,  επιπέδου σοβαρού Χόλιγουντ, casting  είναι της  Κωνσταντίνας  Βούλγαρη. Και η μουσική,  χαμηλόφωνη στην αρχή, αλλά με κορυφώσεις επικολυρικές στο  φινάλε είναι του Αλέξανδρου Βούλγαρη. 

Οι  ερμηνείες όλων, μα όλων, πρώτης γραμμής.  Ιδιαιτέρως του  Γερμανού-με  «σκαλισμένο» πρόσωπο-Αντρέ Χένινγκ. Του Ανδρέα Κωνσαντίνου, ο πλήρης  ορισμός  στέρεης πειστικής ανδρείας και  ελληνικής αυθεντικής μαγκιάς. Καθώς και της  Ελληνοαμερικανίδας Μέλια Κράιλινγκ. Το πρόσωπό της και  τα  ελεγχόμενα  εκφραστικά μέσα  είναι όλα  τα λεφτά

Το περιστατικό εντελώς αληθινό. Διαδραματίζεται  στις φυλακές Χαϊδαρίου, την Άνοιξη του 1944. Όπου διερμηνέας των Χιτλερικών είναι ο Ναπολέων Σουκατζίδης (Ανδρέας Κωνσταντίνου) Και μάλιστα   διερμηνέας, εντεταλμένος από το  κόμμα. Αρχηγός του  στρατοπέδου ο Λοχαγός Καρλ  Φίσερ (Αντρέ Χένινγκ)  που  πριν από τον πόλεμο  ήταν δικηγόρος. Φυσικά καλλιεργημένος και    φιλοσοφημένος. Μα όλοι οι  Χιτλερικοί  κανίβαλοι  δεν ήταν καλλιεργημένοι,  φιλοσοφημένοι και μουσικόφιλοι; Όλοι!

Η Ελληνική αντίσταση, σε  χαράδρα των Μολάων της Λακωνίας, καθαρίζει μερικούς  Χιτλερικούς, ανάμεσά τους και  τον υποστράτηγο,  διοικητή Λακωνίας Κρεχ. Το Βερολίνο  δεν καλύπτεται με  τους εκατό, αθώους αγρότες που θερίζουν, έτσι στην ψύχρα,  τα  χιτλερικά πολυβόλα. Θέλει και άλλο  αίμα. Ετσι αποφασίζεται  η εκτέλεση διακοσίων  κρατουμένων των  φυλακών Χαιδαρίου. Ανάμεσά του και ο Ναπολέων Σουκατζίδης. Μάλιστα ο λοχαγός Καρλ Φίσερ, του  χαρίζει την  ζωή, αλλά εκείνος αρνείται γιατί «πως θα ζω; Σαν ένα τίποτα;»

Πριν από την εκτέλεση την Πρωτομαγιά του 1944 στο  Σκοπευτήριο  Καισαριανής, άπαντες οι μελλοθάνατοι  πλένονται,  ξυρίζονται,  φορούν τα καλά τους και   στήνουν   τρικούβερτο  γλέντι με Κρητικά και Θρακιώτικα μοτίβα. Πάντα με το κεφάλι  ψηλά. Συμβολικό  κι αυτό. Ποιητική αδεία.  Ενας εκ των μελλοθάνατων, δευτερόλεπτα πριν από την εκτέλεση,  βγάζει τσατσάρα  χτενίζει τα μαλλιά του, πετάει την τσατσάρα και  φωνάζει «χτενίστε  μου τ αρχ....α»

Προφανώς ο Παντελής στέλνει μήνυμα ηρωικό, λεβέντικο,   συναισθηματικό, ελληνικό. Σα να λέει και να φωνάζει «σηκώστε το κεφάλι ρεεεεεε». Τον ακούει κανείς;

Δείτε το teaser της ταινίας: