Ο αρχιτέκτονας και ο ζωγράφος

Στη Θεσσαλονίκη ο Δημήτρης Φατούρος δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Καθηγητής της Αρχιτεκτονικής για 37 συναπτά έτη, από το 1959 έως και το 1996 αλλά και πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από το 1983 έως και το 1988. Μια εμβληματική ακαδημαϊκή παρουσία που συμμετείχε στα δημόσια πράγματα δίχως φόβο και πάθος. Από γενικός διευθυντής της Ανώτατης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας στους δύσκολους μήνες της μεταπολίτευσης και της προσπάθειας για να διαμορφωθούν οι όροι της αποχουντοποίησης στα Πανεπιστήμια (Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1974) και υπουργός Παιδείας σε κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου (1993-1994) μέχρι και κοινός υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης για ΠΑΣΟΚ και Αριστερά το 1990. 



Αυτή την εποχή η Θεσσαλονίκη μπορεί να γνωρίσει μια διαφορετική πτυχή της ζωής του Φατούρου. Η αναδρομική έκθεση ζωγραφικής του -«Εικαστική δίοδος – Αρχείο 1966»- συνεχίζεται (μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου) στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ (Βίλα Καπαντζή - Βασιλίσσης Όλγας 108). 

Όπως γράφει ο επιμελητής της έκθεσης Χριστόφορος Μαρίνος: «Η έκθεση είναι μια γνωριμία με το ζωγραφικό έργο του Δημήτρη Φατούρου, ένα έργο που αρχίζει να διαμορφώνεται στο τέλος της δεκαετίας του ’40, αναπτύσσεται δυναμικά και με διάφορες μορφές τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια, για να διακοπεί συνειδητά το 1966. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ο γνωστός αρχιτέκτονας δεν σταμάτησε ποτέ να ασχολείται με το “εικαστικό φαινόμενο”. Έτσι, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 το σχέδιο εμφανίζεται ξανά, αν και σποραδικά, αυτή τη φορά ως μέρος της προβληματικής του για το μορφολογικό χάος του αστικού τοπίου, ενώ, στο τέλος της ίδιας δεκαετίας, το συνεχές ενδιαφέρον του για τη σχισμή και το κενό, τον οδηγεί στην κατασκευή μιας ενότητας έργων με ξύλο και καθρέφτη».

Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 120 ζωγραφικά έργα καθώς και συμπληρωματικό υλικό σε προθήκες, που αποτελείται από 95 σχέδια, λάδια και σκίτσα. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του έργου –περίπου τα δύο τρίτα– εκτίθεται για πρώτη φορά, έχοντας παραμείνει έως σήμερα άγνωστο, ακόμα και σε συνεργάτες του καλλιτέχνη. 

O Δημήτρης Φατούρος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), απ’ όπου αποφοίτησε το 1952. Από το 1945 έως το 1947 μαθήτευσε κοντά στον ζωγράφο Παναγιώτη Μάρθα. Από το 1953 έως το 1959 ήταν επιμελητής στο ΕΜΠ, στον Δημήτρη Πικιώνη και στον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Από το 1996 είναι ομότιμος καθηγητής στο ΑΠΘ. 

Το ζωγραφικό του έργο, έως το 1966 που διακόπτεται, έχει παρουσιαστεί στην Ελλάδα σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις (Αθήνα 1957, Ύδρα 1962) καθώς και σε ομαδικές στο Παρίσι, στη Ρώμη, στη Φλωρεντία και αλλού. Έχουν κυκλοφορήσει πολλά βιβλία του για την τέχνη και την αρχιτεκτονική και έχει πολλές δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους και λεξικά. Έκθεση με το αρχιτεκτονικό του έργο πραγματοποιήθηκε το 2009 στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς και το 2010 στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ.