Ένας Κρητικός γράφει για τον Καζαντζάκη

Διδάκτορας εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και λογοτεχνικής υφολογίας, ο Νίκος Μαθιουδάκης ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Τον συνάντησα στο Σύνταγμα λίγο πριν φύγει για την Αργεντινή, μια και είχα την περιέργεια να μάθω άλλα και να δω τον άνθρωπο που γραφεί για τον Καζαντζάκη. Από μικρός μπλεγμένος με τα γράμματα και τις τέχνες, περνούσε τον χρόνο του διαβάζοντας ποίηση αλλά και ζωγραφίζοντας με έναν τρόπο που μόνο εκείνος μπορούσε να ερμηνεύσει.

Καταγόμενος από το Ηράκλειο της Κρήτης, βρέθηκε να φοιτά σε ένα ακριτικό πανεπιστήμιο στην άλλη άκρη της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, σπούδασε στο τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, ειδικευόμενος στη Νεοελληνική Λογοτεχνία. Μόλις στα 30 του χρόνια ολοκλήρωσε έναν καθοριστικό για τη συνέχεια της ζωής του ακαδημαϊκό κύκλο σπουδών με επίκεντρο τη λογοτεχνική γλώσσα του Νίκου Καζαντζάκη. Οπως παραδέχεται, η προσωπικότητα του κρητικού συγγραφέα διαμόρφωσε ριζικά τη σκέψη του από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας και συνάμα επέδρασε στη μετέπειτα πορεία του.

Εχοντας εντρυφήσει εις βάθος στη γλώσσα και στην ποιητική ταυτότητα του Καζαντζάκη, δεν θα μπορούσε παρά να επιλεγεί για να γίνει σημαντικός συνεργάτης των ομώνυμων εκδόσεων. Ένας ιδιαίτερα ανήσυχος και φιλόδοξος νέος με ειδικό βάρος στην επιστημονική κοινότητα δεν άργησε να κερδίσει την εμπιστοσύνη όσων μοιράζονται την ίδια αγάπη για τον καζαντζακικό λόγο με αποτέλεσμα να τον αναδείξουν Πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη.

Έντονη προσωπικότητα, σύγχρονη σκέψη, πολλαπλά ενδιαφέροντα, δεινός ταξιδευτής, απόλυτα εναρμονισμένος με το πνεύμα της εποχής μας, ο Νίκος Μαθιουδάκης δεν παραλείπει να... facebookάρει καθημερινά και να ανεβάζει φωτογραφικές στιγμές από τα πλούσια σε εμπειρίες ταξίδια του στον λογαριασμό που διατηρεί στο instagram. Του αρέσει να αρθρογραφεί γι’ αυτό και βρίσκει πάντα τον χρόνο και τον τρόπο να το κάνει.

Πιστεύοντας πολύ στη νέα τάση του κοινού στη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων και στην αναγνωσιμότητα των σελίδων στο διαδίκτυο, επιλέγει κυρίως να δημοσιεύει κείμενά του, ποικίλης θεματολογίας, αλλά και να μοιράζεται προτάσεις βιβλίων προς ανάγνωση σε ηλεκτρονικά περιοδικά λόγου και πολιτισμού, όπως στο diastixo.gr και στο fractal. Ταυτόχρονα, ασχολείται και με τον έντυπο περιοδικό τύπο, συνεργαζόμενος με το λογοτεχνικό περιοδικό Φρέαρ.

Ο Νίκος γοητεύεται από το βιβλίο και τα στάδια έκδοσής του από την έμπνευση μέχρι και το τυπογραφείο. Ένα από τα πιστεύω του είναι πως η επιμέλεια ενός νέου κειμένου αποτελεί μια διαδικασία άσκησης του ύφους και συνάμα σεβασμού του συγγραφέα ή/και του μεταφραστή, προκειμένου να εκδοθεί ένα βιβλίο άξιο προς ανάγνωση. Πρόσφατα ξεκίνησε να υπογράφει επιλεγμένες επιμέλειες στην Κάπα Εκδοτική, κυρίως θεατρικών κειμένων, αποκαλύπτοντας μια απόκρυφη σχέση του με τον χώρο του θεάτρου.



Στα πλαίσια της συνεργασίας του με τις Εκδόσεις Καζαντζάκη, ο Νίκος Μαθιουδάκης, ως Επιστημονικός Σύμβουλος, ανέλαβε εξολοκλήρου την επανέκδοση των έργων του συγγραφέα. Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια γενικότερη πρωτοβουλία του εκδοτικού οίκου ως προς την παρουσίαση και προβολή του καζαντζακικού συγγραφικού έργου με μια νέα πνοή. Η Νίκη Σταύρου, Διευθύντρια των Εκδόσεων Καζαντζάκη, μαζί με τον εξειδικευμένο γλωσσολόγο σχεδιάζουν τη Νέα Αναθεωρημένη Σύγχρονη Έκδοση των απάντων του κρητικού λογοτέχνη από την οποία έχουν ήδη κυκλοφορήσει τρία εμβληματικά βιβλία: «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», «Ασκητική» και «Αναφορά στον Γκρέκο». Η νέα σειρά αποτελεί μια σχολιασμένη έκδοση, αφού ο αναγνώστης μπορεί να βρει επιστημονικές εισαγωγές από νέους μελετητές και πλούσιο επιμετρικό υλικό, καθώς και να διαβάσει την αναθεωρημένη επιμέλεια του κλασικού κειμένου σύμφωνα με τη συγγραφική βούληση του Καζαντζάκη.

Παράλληλα, στις Εκδόσεις Καζαντζάκη ο Νίκος Μαθιουδάκης ασχολείται με τη μελέτη, την τεκμηρίωση και την έκδοση αδημοσίευτων χειρογράφων, επιστολών και σημειώσεων του Νίκου Καζαντζάκη. Η επιμέλεια και η μεταγραφή αρχειακού υλικού είναι μια εργασία ευθύνης αλλά και συνάμα θελκτική, μια που δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να είναι ο πρώτος που θα διαβάσει ένα αυτόγραφο κείμενο. Πρόσφατα, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε βιβλίο ένα ανέκδοτο θεατρικό κείμενο του Καζαντζάκη με τον τίτλο «Ξημερώνει». Στο μέλλον πρόκειται να ακολουθήσουν την αντίστοιχη έκδοση και άλλα ανέκδοτα κείμενα του Νεοέλληνα λογοτέχνη.



Την ίδια στιγμή, συμμετέχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια λογοτεχνικού, γλωσσολογικού και ευρύτερα φιλολογικού ενδιαφέροντος, θέλοντας να προάγει την επιστήμη της γλώσσας και της λογοτεχνίας. Τόσο η προηγούμενη όσο και η μελλοντική έρευνά του επικεντρώνονται στις γλωσσικές και υφολογικές προσεγγίσεις σε λογοτεχνικά έργα σημαντικών Νεοελλήνων συγγραφέων, και κυρίως στο ιδιοσυγκρασιακό λεξιλόγιο και στο ξεχωριστό συγγραφικό ύφος του Καζαντζάκη. Ερευνητικά πειραματίζεται με γλωσσολογικές μεθόδους δια μέσου νέων τεχνολογιών για την προσέγγιση ενός λογοτεχνικού κειμένου. Η ερευνητική αυτή δραστηριότητα έχει σκοπό να προβάλει αθέατους κλάδους της γλωσσολογίας που ασχολούνται κυρίως με υφομετρήσεις και υφολογικά σώματα κειμένων.

Η διάθεση για επικοινωνία με τους νέους και η πίστη στις δυνατότητες τους, ωθεί τον Νίκο Μαθιουδάκη σε διαλέξεις και σεμιναριακά μαθήματα εντός και εκτός Ελλάδας προκειμένου να φέρει σε επαφή μαθητές και φοιτητές με την επιστήμη της φιλολογίας. Επισκεπτόμενος σχολεία και πανεπιστήμια, προσπαθεί να εμπνεύσει τη νέα γενιά να δει με «φρέσκια» ματιά τη λογοτεχνία, παροτρύνοντάς τους να διαβάζουν και να μελετούν κλασικούς και σύγχρονους Ελληνες και ξένους συγγραφείς.