Παν. Μπουσμπουρέλης

Επιχειρώντας κανείς να αποκρυπτογραφήσει την κλιμακούμενη στρατηγική των Τούρκων, φαίνεται καθαρά ότι ο Ερντογάν ακολουθεί το δόγμα της ισχυρής Τουρκίας, που επιδιώκει να εισαγάγει αμφισβητήσεις σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Σίγουρα η στάση του απέναντι στους Αμερικανούς θα είναι πολύ πιο προσεκτική, δεν πρόκειται όμως να αφήσει ανεκμετάλλευτα τα κενά που θα υπάρξουν - ειδικά σε χωροταξικό επίπεδο. Παράλληλα, θα επιχειρήσει να παίξει στο όριο σε όλους τους τομείς που προσφέρονται, όπως δείχνει ξεκάθαρα με την κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, και να αναπτύξει αυτό που οι γνωρίζοντες αναφέρουν ως υβριδικό πόλεμο.

Οπως φαίνεται εξάλλου, το αυτάκι του δεν ιδρώνει πλέον καθόλου σε σχέση με την όποια προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αντίθετα, η Ευρώπη δείχνει εξαιρετικά αδύναμη από άποψη δομών να βοηθήσει την Ελλάδα και όλοι οι αναλυτές λένε ότι σε πρώτη φάση δεν θα πρέπει να περιμένουμε ουσιαστική βοήθεια από τους θεσμικούς παράγοντες, είτε πρόκειται για την Ευρώπη, είτε για τον ΟΗΕ. Το ΝΑΤΟ, δε, είναι το βασικό ερώτημα.

Ειδικά η Ευρώπη, αν φτάσουμε σε ένα θερμό επεισόδιο, έχει πλέον οφθαλμοφανή ρίσκα να αποδειχτεί ανοχύρωτη για να βοηθήσει κράτος-μέλος της από πλευράς ετοιμότητας, όπως συνέβη και με την κρίση χρέους το 2010.

Ολα αυτά τα εκμεταλλεύεται ο Ερντογάν, ο οποίος ακολουθεί μια αυτόνομη στρατηγική με πολυεπίπεδες σχέσεις. Για παράδειγμα, κάποιοι μιλούν για ανοχή των Ρώσων στον βομβαρδισμό αμάχων στη Βόρεια Συρία, όταν οι αδαείς πιπιλάνε την καραμέλα περί κινήσεων για να εκτονώσει το εσωτερικό του μέτωπο.

Με τη στρατηγική των τριμερών σχέσεων, όπως αυτή με Ρωσία και Ιράν, αλλά και τις στενές οικονομικές σχέσεις με το Κατάρ, η Τουρκία διαθέτει μια πολύ ισχυρή διαπραγματευτική δυνατότητα για να προωθήσει τα συμφέροντά της.

Μέσα από το πρίσμα αυτό, λοιπόν, βλέπει και το θέμα των κοιτασμάτων της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά και όλους τους περιορισμούς που κατ' επέκταση έχουν επιβληθεί από τη συγκεκριμένη χαρτογράφηση στα δικά της ζωτικά συμφέροντα.

Δεν αποκλείεται μάλιστα οι επόμενες κινήσεις να περιλαμβάνουν την έλευση στην ανατολική πλευρά της κυπριακής ΑΟΖ τουρκικών ερευνητικών πλοίων μέσα στους προσεχείς μήνες, για τα οποία κάνουν λόγο πληροφορίες και εκτιμήσεις. Ποιος θα τα σταματήσει και πώς; Μήπως θα είναι η αφορμή για μια βραχύβια εμπλοκή, καθοριστική όμως για τις εξελίξεις;

Η λογική της Τουρκίας να εμπλέξει στην εκμετάλλευση της ΑΟΖ το Ψευδοκράτος και συνολικά το Κυπριακό είναι για το δικό της σκεπτικό μια απόλυτα προφανής στρατηγική. Το ερώτημα, όμως, είναι πώς το Ψευδοκράτος μπορεί να συνδυαστεί ή όχι με τις 81 επαρχίες του τουρκικού κράτους.

Με όλα αυτά, η γεωπολιτική ατζέντα που ανέπτυξε αρχικά η ελληνική πλευρά έχει διαφοροποιηθεί ριζικά. Τώρα θα κάνουμε ταμείο της αναβάθμισης της χώρας, αλλά και της ανάπτυξης των σχέσεων με τους Αμερικανούς.

Αν τα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά, το αμυντικό δόγμα θα πρέπει να ξανασυζητηθεί πάνω σε νέες βάσεις.