Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Το Ταμείο προβλέπει ότι η ανάπτυξη στη χώρα μας θα επιταχυνθεί (+1,8% για φέτος και 2,6% για το 2018), αλλά σε βάθος χρόνου διατηρεί την πρόβλεψη για αναιμική μεγέθυνση του ΑΕΠ, (θα πέσει στο 1% μέχρι το 2022). Επιπλέον, επιμένει στις προβλέψεις του ότι ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ δεν μπορεί να επιτευχθεί.

Προφανώς το ΔΝΤ παραμένει ακλόνητο στην γενικότερη θέση του ότι το υψηλό χρέος και τα μεγάλα πλεονάσματα που χρειάζονται για την εξυπηρέτησή του δεν θα αφήσουν την ελληνική οικονομία να αναπτυχθεί και, επομένως, χρειάζονται μέτρα δραστικής ελάφρυνσης, τα οποία η ευρωζώνη, κυρίως η Γερμανία δεν είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί.

Από την άλλη πλευρά, τα πολιτικά δεδομένα στην ευρωζώνη δείχνουν ότι δεν διαμορφώνονται οι συνθήκες για την αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα.

Ο πρόεδρος των Γερμανών Φιλελευθέρων Κρίστιαν Λίντνερ, οι οποίοι διαπραγματεύονται τη συμμετοχή τους σε κυβερνητικό συνασπισμό, στο παρελθόν είχε θέσει την παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα ως απαραίτητη προϋπόθεση.

Η εκτίμηση που υπάρχει πλέον και στους κόλπους της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η παραμονή του ΔΝΤ είναι ένα πολύ πιθανό σενάριο, οπότε και η πολιτική τακτική που προκρίνεται είναι να αξιοποιηθεί η παρουσία του ως μοχλός πίεσης απέναντι στην ευρωζώνη για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Πρόκειται στην ουσία για την πραγματιστική αποδοχή του γεγονότος ότι η αποχώρηση του Ταμείου από την Ελλάδα φαίνεται δύσκολη στην παρούσα φάση, παρόλο που αρχίζει και συζητείται η μετατροπή του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, το οποίο θα διαχειρίζεται αντίστοιχα προβλήματα στο μέλλον.

Ωστόσο, η παραμονή του ΔΝΤ σημαίνει ότι θα συνεχιστεί και η πίεση για σκληρά μέτρα στο δημοσιονομικό πεδίο, στο μέτωπο των κόκκινων δανείων και των τραπεζών αλλά και σε ότι αφορά στις λεγόμενες μεταρρυθμίσεις για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον.

Στην πραγματικότητα, η εξίσωση δεν φαίνεται να έχει καλή λύση, αφού οι Γερμανοί Φιελελεύθεροι, την ίδια στιγμή που θέλουν το ΔΝΤ, βάζουν κόκκινη γραμμή στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και έχουν διατυπώσει τη θέση ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει μόνο εφόσον συνοδευθεί από Grexit.

Με αυτά τα δεδομένα, δεν φαίνεται να υπάρχουν περιθώρια για δραστική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, πέρα από μια επαναδιευθέτηση (reprofiling) των λήξεων των δανείων η οποία μένει να φανεί κατά πόσον μπορεί να γίνει αποδεκτή από το ΔΝΤ και ποια ανταλλάγματα θα ζητήσει για κάτι τέτοιο εφόσον τελικά προταθεί από την ευρωζώνη.

Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι ακόμα κι αν επιτευχθεί ένας πολιτικός συμβιβασμός για μια επιδερμική διευθέτηση του ελληνικού χρέους, μια τέτοια εξέλιξη δεν θα αφήσει την ελληνική οικονομία να ανακάμψει ουσιαστικά και μακροπρόθεσμα.