Χρ. Ι. Στεφανάδης

Ανώδυνα ψέματα λέγονται υπό το κράτος, συνήθως, φόβου ή ανασφάλειας. Όπως για να δικαιολογήσουμε κάποια πράξη, να αποφύγουμε μια οδυνηρή αλήθεια που αφορά εμάς ή τους άλλους ή να υπερτονίσουμε τις επιτυχίες μας ή επιτυχίες άλλων. …
 
Σε ορισμένες  όμως περιπτώσεις, τα ψέματα είναι τόσο υπερβολικά που αν είναι και επαναλαμβανόμενα, η κατάσταση αποκτά παθολογική διάσταση και καταλήγει στην μυθομανία.
Θα πρέπει να ανησυχούμε όταν το στενό περιβάλλον του ψεύτη δείχνει να μην αντιλαμβάνεται το μέγεθος του προβλήματος και αρχίζει  να τον πιστεύει, όταν το ψέμα δεν είναι μεμονωμένο, αλλά επαναλαμβάνεται, όταν ο ψεύτης στηρίζει το ένα ψέμα με κάποιο άλλο μεγαλύτερο και όταν τοψέμαλέγεται  χωρίς προφανή λόγο.

Είναι επομένως πολύ σημαντικό να ξεχωρίσουμε  τον απλό ψεύτη από τον μυθομανή. Η βασική διαφορά ανάμεσα στις δύο καταστάσεις είναι ότι ο μυθομανής, προοδευτικά,χάνει την επαφή με την πραγματικότητα, αφού τελικά πιστεύει και ο ίδιος τον μύθο που διηγείται.

Εδώ θα πρέπει να τονισθεί  ο σημαντικός ρόλοςτου περιβάλλοντος  στα πρώτα μικρά ψέματα κάποιου. Αν ένα ψέμα γίνει πιστευτό και ο ψεύτης επιβραβευτεί, πιθανότατα  η πρακτική του ψέματος θα επαναλαμβάνεται και θα διολισθήσει το άτομο στην μυθομανία,που είναι μια διαταραχή της προσωπικότητας η οποία απαιτεί ιατρική βοήθεια και θεραπεία.   

Δυστυχώς, η μυθομανία είναι μια προοδευτικά επιδεινούμενη κατάσταση που συχνά αργεί να γίνει αντιληπτή από το περιβάλλον του ασθενούς, έως ότου δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην καθημερινή επικοινωνία. 

Το πρόβλημα, δυστυχώς, δεν αντιμετωπίζεται με φάρμακα, αλλά με μακροχρόνια και επίπονη ψυχοθεραπεία, ιδιαίτερα εάν πίσω από την μυθομανία υποκρύπτεται κάποια άλλη πιο σοβαρή ψυχική διαταραχή…

Ταπλέον σοβαρά όμως ψέματα και μυθοπλασίες, είναι όταν αυτά είναι συνειδητά και προέρχονται από ψυχικά υγιείς.Και ακόμα σοβαρότερη κατάσταση είναι όταν προέρχονται από πολιτικά πρόσωπα, αφού οι συνέπειές τους ξεπερνούν το οικογενειακό ή το στενό περιβάλλον τους αλλά αγγίζουν και επηρεάζουν συνήθως αρνητικά, ακόμα και καταστροφικά, ολόκληρες κοινωνίες και λαούς…

Το πολιτικό ψέμα είναι ένα επαναλαμβανόμενο φαινόμενο στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. 
Στην πατρίδα μας το πολιτικό ψέμα έχει διαδοθεί σε τέτοιο βαθμό, που έχει λάβει επικίνδυνες διαστάσεις. Με παρελκόμενα που αγγίζουν ακόμα και τον πυρήνα της δημοκρατίας.
Ιδιαίτερα την τελευταία διετία, οι εξαγγελίες των κυβερνώντων σε όλους τους τομείς παρέμειναν σε επίπεδο υποσχέσεων και οι διαπιστώσεις για τα πραγματικά γεγονότα, απέχουν τόσο πολύ από την σκληρή πραγματικότητα, ώστε θα μπορούσε κάποιος να τις εντάξει στο πεδίο της μυθοπλασίας και επομένως της παθολογίας… 

Καταγγέλλοντας, σε όλους τους τόνους, τις  «αμαρτωλές» κυβερνήσεις του παρελθόντος, υποσχέθηκαν άμεση απαλλαγή από τα μνημόνια των δανειστών, οικονομική ανάπτυξη, φορολογικές ελαφρύνσεις, καλύτερη υγεία, καλύτερες κοινωνικές παροχές, καλύτερη παιδεία, διαφάνεια, αξιοκρατία …

Βέβαια, τίποτα ή σχεδόν τίποτα από αυτές τις εξαγγελίες δεν υλοποιήθηκε….
Σήμερα, η επιστήμη έχει κάνει σημαντικά βήματα στην ανίχνευση του ψεύδους που βασίζονται στην μεταβολή βιολογικών παραμέτρων του ατόμου που εξετάζεται, όπως η διαταραχή της καρδιακής λειτουργίας και της αρτηριακής πίεσης.
  
Αλλά και αυτές οι μέθοδοι, δεν είναι απόλυτα αξιόπιστες, ιδιαίτερα εάν το εξεταζόμενο άτομο πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή.

Τα τελευταία χρόνια, ερευνητές διαπίστωσαν ότι εάν ένα άτομο λέει ψέματα, αυξάνει η θερμοκρασία γύρω από την περιοχή της μύτης του. Αντίθετα, εάν έχει υπερβολικό άγχος, αυξάνει η θερμοκρασία όλου του προσώπου του. Εάν, τέλος, το άτομο κάνει μια έντονη διανοητική προσπάθεια, η θερμοκρασία του προσώπου ελαττώνεται…
Οι μετρήσεις των μεταβολών της θερμοκρασίας γίνονται με την μέθοδο της θερμογραφίας, που βασίζεται σε υπέρ-ευαίσθητες κάμερες που μετρούν την υπέρυθρη ακτινοβολία που εκπέμπει μια περιοχή του σώματος…

Μια φανταστική εικόνα από το μέλλον…
Ευαίσθητες κάμερες θερμογραφίαςέχουν εγκατασταθεί μέσα στην Βουλή και καταγράφουν συνεχώς τους ομιλητές…
Παρόμοιες κάμερες καταγράφουν  τους πολιτικούς –ομιλητές σε προεκλογικές συγκεντρώσεις, σε κομματικές εκδηλώσεις, σε δημόσιες εμφανίσεις…

Καταγράφουν  συνεχώς την θερμοκρασία του προσώπου τους…
Ένα κεντρικό σύστημα αναλύει την ροή των δεδομένων και με την μεγαλύτερη δυνατή στατιστική ακρίβεια, ανιχνεύει, καταγράφει και ξεχωρίζει τις αλήθειες από τα ψέματα!
Και τα αποτελέσματα από την βάση αυτών των δεδομένων, δεν θεωρούνται προσωπικά δεδομένα, αλλά είναι προσβάσιμα στον λαό.
Και ο πολίτης,προφανώς, θα τα λαμβάνει σοβαρά υπόψη του πριν από τις ψηφοφορίες και προτού αποφασίσει για τις επιλογές του.

Γιατί δυστυχώς σήμερα,τα δεδομένα του πολιτικού ψεύδους, τα έχει διαθέσιμα ο πολίτης κατόπιν ...εορτής.
Και ως γνωστό , “μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται”…


*Ο Χριστόδουλος  Ι. Στεφανάδης
Είναι καθηγητής Καρδιολογίας