Παν. Μπουσμπουρέλης

Κατά πρώτον, επειδή απαιτούνται ουσιαστικά βήματα για να μπορέσει να επιστρέψει η ελληνική οικονομία σε μια ομαλότητα.

Κατά δεύτερον επειδή αποτελεί πρώτιστη πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης. Ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς και οι πολιτικές ζαριές έχουν ξεκινήσει, με τη γερμανική πλευρά να λέει «πρώτα η εφαρμογή των μέτρων και μετά το χρέος» και την ελληνική να επιμένει ότι το χρέος είναι προαπαιτούμενο για την εφαρμογή του νέου προγράμματος.

Το επόμενο Eurogroup αναμένεται να έχει εξελίξεις πάνω σε αυτό, αλλά οι διαφορετικές απόψεις μεταξύ ΔΝΤ και ευρωπαϊκής πλευράς είναι επίσης στο τραπέζι.

Πολιτικά για τον ίδιο τον πρωθυπουργό οι εξελίξεις στο χρέος είναι μια πολύ κρίσιμη παράμετρος για το αν θα κεφαλαιοποιήσει ή όχι κέρδη ή αν θα καταγράψει ζημίες από το τι θα συμφωνηθεί σε πρώτη φάση. Δηλαδή πότε θα τεθούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα και ποια μορφή συνολικής λύσης θα αρχίσει να διαφαίνεται. Το ΔΝΤ πέρασε αυτά που ήθελε με χρονικό ορίζοντα το 2020, άρα το ερώτημα είναι ποια θα είναι η νέα του μελέτη όσον αφορά τη βιωσιμότητα του χρέους.

Παράλληλα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δήλωσε πρόσφατα ότι το ελληνικό χρέος αποτελεί εστία κινδύνου και θα πρέπει να γίνουν μελέτες με βάση και ακραία σενάρια προσομείωσης σε διεθνές επίπεδο.

Τέλος, η κυβέρνηση επί της ουσίας πηγαίνει για πρωτογενή πλεονάσματα-μαμούθ, ύψους 4% και 5% στους σχεδιασμούς της, όπως λέει, για να μοιράσει τα υπερβάλλοντα ποσοστά με τα αντίμετρα. Αρα μπορεί να βρεθεί μπροστά στο ερώτημα: «Τι θέλετε τις διευθετήσεις όταν επιτυγχάνετε τόσο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα;».

Η αντιμετώπιση των δανειστών στο θέμα του χρέους θα δείξει και κάτι ακόμα: ποια πολιτική αντιμετώπιση θα υιοθετήσουν από εδώ και στο εξής απέναντι σε αυτή την ελληνική κυβέρνηση.

Διότι όλα αυτά θα συνδεθούν με τη μετά το 2018 περίοδο και τον ρόλο του ESM στην προσπάθεια του Ελληνικού Δημοσίου να δανείζεται. Σημειώνεται ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε πως δεν θα χρειαστεί 4ο Μνημόνιο και ότι η Ελλάδα θα βγει στις αγορές. Τι εννοούσε, λοιπόν, με αυτό;
Ολα αυτά δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία μεταλλάσσεται σε μια περίπτωση που όμοιά της δεν έχει υπάρξει, με ιδιαιτερότητες σε τεχνικό επίπεδο οι οποίες θα αναγκάσουν ακόμα και τον ίδιο τον ESM να μεταλλαχθεί.

Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί να μαζεύονται έσοδα. Θα πρέπει να προσελκυστούν κεφάλαια, να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη, να γίνουν απελευθερώσεις αγορών και ιδιωτικοποιήσεις. Ηδη υπάρχει μεγάλη κόπωση στο σύστημα - κι αυτό φαίνεται παντού.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το Grexit αποτελεί παρελθόν. Ωστόσο, και η επιβίωση μέσα στο ευρώ αποδεικνύεται ιδιαίτερα σκληρή για τη μεγάλη μάζα της κοινωνίας, η οποία ψηφίζει και παίρνει αποφάσεις.