Νίκος Φελέκης

Μετά το Brussels Group η επόμενη μάχη για την αξιολόγηση θα δοθεί στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί ο Αλέξης Τσίπρας θα προσπαθήσει να πείσει τους συντρόφους του για την αναγκαιότητα να ψηφιστούν από τη Βουλή τα νέα μέτρα. Εκτός δραματικού απροόπτου θα λάβει την έγκριση καθώς οι λεγόμενοι «προεδρικοί» διαθέτουν την πλειοψηφία. Το ενδιαφέρον, όμως, είναι να δούμε τι ποσοστό θα καταγράψουν οι διαφωνούντες. Αν επαληθευτούν οι πληροφορίες και από τα 150 μέλη της Κ.Ε. πουν «Οχι» τα 50, τότε, όταν τα νέα μέτρα θα πάνε για ψήφιση στη Βουλή, δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε τις εκπλήξεις. Ιδίως αν μεταξύ όσων έρθουν προς ψήφιση είναι και η πώληση υδροηλεκτρικών μονάδων και λιγνίτη της ΔΕΗ. 


Βεβαίως, οι διαφωνούντες -όπως παραδέχονται στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις αλλά και στις βολιδοσκοπήσεις που γίνονται από το Μαξίμου- παρότι στην Κ.Ε. και τη Βουλή θα καταστήσουν γνωστή, και μάλιστα με εμφαντικό τρόπο, τη διαφωνία τους, εντούτοις είναι δύσκολο να αναλάβουν το βάρος να ρίξουν την κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός και οι στενοί συνεργάτες του το ξέρουν πολύ καλά και γι’αυτό δεν ανησυχούν για την ψηφοφορία. Το θέμα που λέγεται ότι προβληματίζει τον πρωθυπουργό είναι αν θα πρέπει να επιτεθεί και στην Κ.Ε., στους διαφωνούντες (ουσιαστικά να τους εκβιάσει για να συμφωνήσουν μαζί του), λέγοντάς τους ότι αυτός και οι άλλοι που τάσσονται υπέρ της συμφωνίας δεν είναι λιγότερο αριστεροί, συμβιβασμένοι ή κοινωνικά ανάλγητοι. Και ο λόγος που σκέφτεται να το κάνει αυτό είναι «επειδή δεν θέλει να δώσει τη δυνατότητα σε κάποιους να εμφανιστούν ως αριστερή αντιπολίτευση σε μια δήθεν δεξιά προεδρική πλειοψηφία». 

Οδεύτερος λόγος είναι επειδή ο εσωκομματικός διχασμός, και μάλιστα με περίπου το 35% απέναντί του, τον κάνει ευάλωτο στην εξ αριστερών κριτική (ΚΚΕ, ΛΑΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Πλεύση Ελευθερίας), όπου, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, έχει -μαζί με τους αντιμνημονιακούς και αριστερόστροφους πρώην Πασόκους ψηφοφόρους- σημαντικές απώλειες. Και φυσικά επειδή προσθέτει περισσότερα βέλη στη φαρέτρα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για να του επιστρέφουν τις κατηγορίες περί μερκελισμού και άλλων χαρακτηρισμών που ο ίδιος και το κόμμα του τους είχαν κατά το παρελθόν προσάψει. 
Το βέβαιον είναι ότι η αξιολόγηση, παρά τα όσα περί του αντιθέτου λέγονται, θα κλείσει επειδή ο πρωθυπουργός έχει δώσει εντολή στη διαπραγματευτική ομάδα (Τσακαλώτος, Αχτσιόγλου, Χουλιαράκης, Σταθάκης) να συμφωνήσει οπωσδήποτε με τους δανειστές προκειμένου η μόνη εκκρεμότητα να αφορά το ΔΝΤ και την απόφασή του αν θα παραμείνει ή όχι στο ελληνικό πρόγραμμα.

Είναι προφανές ότι ο Τσίπρας δεν θέλει να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές, επειδή αφενός πιστεύει ότι στους 30 μήνες που απομένουν μέχρι το 2019 μπορεί να γυρίσει το παιχνίδι, αφετέρου γιατί, όπως όλα δείχνουν, αν στηθούν τώρα κάλπες, θα τον στείλουν στην αντιπολίτευση και τον Μητσοτάκη στην κυβέρνηση. Κι αυτό είναι κάτι που, όπως λένε, δεν το αντέχει. «Κέρδισε τον Σαμαρά και τον Μεϊμαράκη. Το να χάσει, ενώ έχει και τη στήριξη εμμέσως και αφανώς των καραμανλικών, από τον μικρό Μητσοτάκη, τον Κυριάκο, είναι κάτι που δεν θέλει να το σκέφτεται», μας λέει άνθρωπος που γνωρίζει καλά την ψυχοσύνθεση του πρωθυπουργού. 

Ηηγεσία της κυβέρνησης θα ήθελε η αξιολόγηση να κλείσει στις 7 Απριλίου ή έστω στο Eurogroup να υπάρξει συμφωνία σε τεχνικό πεδίο. Δεν είναι σίγουρο αν θα το καταφέρει, αν και οι τελευταίες πληροφορίες λένε ότι τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας, μετά και την πρόοδο που λέγεται ότι σημειώθηκε στο Brussels Group, μπορεί να επανέλθουν στην Αθήνα την ερχόμενη εβδομάδα. Επίσης οι πληροφορίες λένε ότι έχει υπάρξει συμφωνία στο αφορολόγητο, το οποίο ενδεχομένως θα είναι κάτω από 5.900 ευρώ για τους ανύπαντρους. Συμφωνία έχει υπάρξει, όπως λένε οι πληροφορίες, και στο θέμα των συντάξεων. Οι δανειστές ήθελαν η περικοπή της προσωπικής διαφοράς να γίνει μια κι έξω, ενώ η κυβέρνηση σταδιακά και σε τέσσερα χρόνια. Η χρυσή τομή λέγεται ότι βρέθηκε στη διετία (2020-2021).

Για τα αντίμετρα, επειδή ούτως ή άλλως έχουν περισσότερο διακηρυκτικό χαρακτήρα, δεν υπάρχει ουσιαστικό πρόβλημα από τους δανειστές. Η αψιμαχία είναι ως προς τη διατύπωση. Για τα Εργασιακά η όλη προσπάθεια είναι να μετατεθεί η συμφωνία για την επόμενη αξιολόγηση και στην κυβέρνηση ευελπιστούν ότι μπορούν να το πετύχουν. Τέλος, για τη ΔΕΗ ο τρόπος με τον οποίο σκέφτονται να ξεπεράσουν τον σκόπελο της καταψήφισης συγκεκριμένης διάταξης είναι να παράσχει η Βουλή στον υπουργό την εξουσιοδότηση για να αντιμετωπίσει, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, το θέμα. Η προσπάθεια που καταβάλλεται είναι να πειστεί ο Σόιμπλε ώστε να περιγραφούν έστω τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος επί των οποίων θα υπάρξει συμφωνία μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. 


Θα πρέπει βεβαίως να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και οι άπιστοι Θωμάδες, ιδίως από τα κόμματα της αντιπολίτευσης  που θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός προσπαθεί να αγοράσει χρόνο τουλάχιστον μέχρι τις γερμανικές εκλογές. «Περίμενε», λένε, «να βγει πρώτο κόμμα στην Ολλανδία αυτό του Βίλντερς προκειμένου να καταγγείλει τον Σόιμπλε ότι με την πολιτική της ακραίας λιτότητας και της σιδηράς δημοσιονομικής πειθαρχίας ευνοεί την άνοδο της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη». Και οι περί ου ο λόγος παράγοντες συνεχίζουν: «Δεν του βγήκε ο Βίλντερς, περιμένει μήπως βγει η Λεπέν στη Γαλλία προκειμένου να καταγγείλει τους Γερμανούς και τη νεοφιλελεύθερη συνταγή. Αν δεν του βγει ούτε και η Λεπέν, θα περιμένει μήπως εκλεγεί ο Σουλτς στη Γερμανία προκειμένου να απομακρύνει τον Σόιμπλε και να χαλαρώσει λίγο τα λουριά της προσαρμογής». Μάλιστα, προς επίρρωση των λεγομένων τους φέρνουν και το γεγονός ότι η κυβέρνηση προσπαθεί, παντί τρόπω, να εξασφαλίσει χρήματα, τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο, προκειμένου να μπορεί να πληρώνει μισθούς και συντάξεις αν καθυστερήσει η αξιολόγηση.

Να σημειώσουμε ότι και διακεκριμένο στέλεχος κόμματος της ελάσσονος αντιπολίτευσης έχει τη γνώμη πως ο Τσίπρας, παρά τα όσα διοχετεύουν στα Μέσα Ενημέρωσης οι στενοί συνεργάτες του, δεν έχει παραιτηθεί από την ιδέα να προκηρύξει αιφνιδιαστικά πρόωρες εκλογές αν δει πως τα μέτρα που τον αναγκάζουν να λάβει ουσιαστικά τον καθιστούν πρωθυπουργό υπό προθεσμία. Μάλιστα, το διακεκριμένο αυτό στέλεχος φοβάται μήπως ο Τσίπρας «καταγγείλει τους δανειστές για την αδιαλλαξία τους, προκηρύξει εκλογές με δίλημμα “ή εμείς ή αυτοί, ή εγώ ή ο Μητσοτάκης” και ουσιαστικό διακύβευμα το “ευρώ ή δραχμή”». Και προσθέτει: «Σε εκλογές με αυτά τα διλήμματα και σε συνθήκες ακραίας πόλωσης ο Τσίπρας έχει τύχη, επειδή αυτά τα διλήμματα έχουν ακροατήριο και σίγουρα θα συγκρατήσει υψηλό ποσοστό, αφού οτιδήποτε ενδιάμεσο το πιθανότερο είναι να συρρικνωθεί εάν δεν εξαφανιστεί.

 
Πάντως, προβεβλημένος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, που γνωρίζει καλά τον Αλέξη Τσίπρα και συζητά μαζί του, θεωρεί ότι ο πρωθυπουργός δεν πρόκειται να κάνει πράξη τον φόβο του στελέχους της ελάσσονος αντιπολίτευσης. «Αλλες φορές ο Αλέξης θα το έκανε», μας λέει. «Θα το έπαιρνε το ρίσκο. Τώρα όχι. Κι αυτό είναι το μειονέκτημά του. Εχει σταματήσει να είναι απρόβλεπτος». Και η εξήγηση που δίνει είναι ότι «δεν μπορεί να ξεπεράσει το τραύμα του Ιουλίου του 2015, όταν αναγκάστηκε να μετατρέψει το “Οχι” του δημοψηφίσματος σε “Ναι”».