Χρ. Ι. Στεφανάδης

Παρότι οι θεωρίες εκείνες ήταν φανταστικές , περισσότεροι από 8 εκατομμύρια άνθρωποι συνελήφθησαν, βασανίστηκαν και αναγκάστηκαν να ομολογήσουν εγκλήματα που δεν είχαν κάνει. Δικαστήρια στήθηκαν για να αποδείξουν ότι οι εκκαθαρίσεις ήταν απαραίτητες. Δεν προέκυψε, όμως, καμία απόδειξη ενοχής. Παρ’ όλα αυτά, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι χάθηκαν με ψεύτικες κατηγορίες. Η μεγάλη πλειοψηφία του λαού έμενε σιωπηλή μπροστά σε αυτή την κατάσταση. Αναγκαζόταν, απλώς, κάθε φορά να ξεκρεμάει από τον τοίχο τις φωτογραφίες με τους αξιωματούχους του κόμματος που δολοφονούνταν και να τις αντικαθιστά με άλλες. Οι εκτελεσμένοι «ένοχοι» εξαφανίζονταν ακόμα και από τις φωτογραφίες! Το μήνυμα του καθεστώτος στον λαό ήταν ξεκάθαρο: Ξαναφτιάξτε τις αναμνήσεις σας. Υπάρχει στο εξής ένα καινούριο παρελθόν.

Και μετά από κάθε μαζική εκκαθάριση το μήνυμα στον κόσμο που αντικειμενικά δυστυχούσε ήταν μακριά από κάθε αλήθεια: «Η ζωή γίνεται καλύτερη, σύντροφοι!». 
Και στο ακόμα πιο απολυταρχικό και στυγνό καθεστώς της ναζιστικής Γερμανίας τα ψέματα του καθεστώτος είχαν κάνει τον λαό να πιστεύει απίθανες ιστορίες. Φανταστικούς εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς, αστήρικτες και γελοίες θεωρίες περί φυλετικής ανωτερότητας, ψευδείς ειδήσεις για νίκες σε πολεμικές επιχειρήσεις ακόμα και όταν οι σύμμαχοι έμπαιναν στο Βερολίνο! 
Το δίδαγμα από την Ιστορία είναι ότι ένα καθεστώς μπορεί να κάνει τα πάντα για να χειραγωγήσει έναν λαό και να τον εμποδίσει να διαμαρτύρεται ακόμη και μπροστά στο πιο απίθανο ψέμα. Η τακτική των καθεστώτων που επενδύουν στο ψέμα είναι περίπου κοινή: 
- Να κατηγορείς τον αντίπαλο για τα δικά σου λάθη και τις αστοχίες. 
- Να δημιουργείς φανταστικούς εσωτερικούς εχθρούς, στοχοποιώντας ολόκληρες κοινωνικές ομάδες.
- Να επινοείς εξωτερικούς εχθρούς και να τους καθιστάς υπεύθυνους για τη δική σου ανεπάρκεια.
Βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσουν οι πρακτικές αυτές είναι ο κατά το δυνατόν έλεγχος των ΜΜΕ. Στην πατρίδα μας το φαινόμενο αυτό, δηλαδή την προσπάθεια να πειστεί ο λαός με συστηματικά ψέματα, το έχουμε βιώσει σε διάφορες περιόδους και με διαφορετική ένταση.

Ενα παράδειγμα: Μετά τον Εμφύλιο οι τότε κυβερνήσεις προέβαλλαν συνεχώς τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Και εν ονόματι αυτού του κινδύνου, που στην πραγματικότητα ήταν μη υπολογίσιμος, δεκάδες χιλιάδες Ελληνες βασανίστηκαν, εξορίστηκαν ή και εκτελέστηκαν.
Στην περίοδο της επταετούς δικτατορίας συνέβησαν ανάλογα πάλι με το ψευδές διακύβευμα της... σωτηρίας της πατρίδας.Ωστόσο, και σε αντικειμενικά δημοκρατικές περιόδους διακυβέρνησης στη χώρα μας το ψέμα από τους κυβερνώντες ήταν, σε κάποιον βαθμό, στην υπηρεσία του κράτους.

Οι πολίτες -για πολλά θέματα- θα έπρεπε να πιστέψουν κάτι διαφορετικό για το παρελθόν. Να ξαναφτιάξουν τις αναμνήσεις τους! Να πιστέψουν ότι οι προηγούμενοι κυβερνώντες ήταν οι κακοί, οι ανεπαρκείς, οι ψευδόμενοι... Και ότι τα λάθη, οι αστοχίες και οι ανεπάρκειες των κυβερνώντων οφείλονται αποκλειστικά στους προηγούμενους! 

Το φαινόμενο αυτό το ζούμε έντονα στις ημέρες μας. Ασυνέπεια πρωτόγνωρη προεκλογικών υποσχέσεων και κυβερνητικής πρακτικής. Ανεπάρκεια στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, με αποτέλεσμα τη συνεχή οικονομική επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου του λαού, την παρακμή του πολιτικού μας συστήματος και την επιδείνωση του διεθνούς κύρους της χώρας μας.
Στοχοποίηση ολόκληρων κοινωνικών και επαγγελματικών ομάδων. Και παράλληλα, ακολουθώντας αλλά πρότυπα, απροκάλυπτη προσπάθεια χειραγώγησης των ΜΜΕ προκειμένου να εμπεδωθεί το ψέμα και να θεωρηθεί αλήθεια από τον λαό. Να ξαναφτιάξει ο λαός τις αναμνήσεις του από το παρελθόν! Να πιστέψει ότι αυτά που συνέβαιναν σε προηγούμενες διακυβερνήσεις ήταν διαφορετικά απ’ ό,τι πραγματικά ήταν ! 

Σε αυτό, όμως, το περιβάλλον καλό είναι να ξαναθυμηθούμε την Ιστορία. Οταν οι ηγέτες εξοικειώνονται τόσο πολύ με τα ψέματά τους η κατάληξη είναι να τα πιστεύουν τελικά και οι ίδιοι! Και αυτό είναι που αποτελεί τον σοβαρότερο κίνδυνο για τη χώρα. Γιατί όταν υποχωρεί η αλήθεια και υπερισχύει το ψέμα, τίποτα δεν είναι σταθερό και κανείς δεν είναι ασφαλής...