Θάνος Παπαδόπουλος

 Ο κρατισμός αποδίδει μόνο σε πρωτόγονες και έκτακτες συνθήκες πολέμων, καταστροφών κ.λ.π. Επειδή μπορεί να συγκεντρώνει μεγάλες δυνάμεις σ’ έναν ορισμένο σκοπό για περιορισμένο διάστημα.

Φαίνεται όμως ότι η Αριστερά αναγεννιέται από τις στάχτες της στην απέναντι ακτή του Ατλαντικού, ύστερα από έναν αιώνα και περισσότερο που ήταν σε αφάνεια ή σε νεκροφάνεια. Τα σημάδια δεν είναι πολλά, αλλά είναι εντυπωσιακά: Το φθινόπωρο του 2011 μερικές εκατοντάδες διαδηλωτές ξεκίνησαν το κίνημα κατάληψης της Γουώλ Στριτ. Το κίνημα έφτασε στην πορεία του Μανχάταν να κινητοποιήσει πάνω από 15.000 ανθρώπους. Συνολικά η αστυνομία της Νέας Υόρκης συνέλαβε 700 ανθρώπους σε όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων που ξεκίνησαν στα μέσα Σεπτεμβρίου κι έληξαν δύο μήνες αργότερα. Ακόμη κι ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα εκδήλωσε τη συμπάθειά του για το κίνημα.

Δύο χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 2014 ο αριστερός Μπιλ ντι Μπλάζιο αναλάμβανε δήμαρχος Νέας Υόρκης με κεντρικό σύνθημα οι επιχειρήσεις να πληρώσουν μεγαλύτερους φόρους για να ελαφρύνουν τα βάρη των νοικοκυριών. Πρόγραμμα που εφάρμοσε με επιτυχία. 
Ο αριστερός γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς έφτασε μέχρι την τελική αναμέτρηση στο δημοκρατικό κόμμα για την ανάδειξη υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ. Η νικήτρια της αναμέτρησης Χίλαρι Κλίντον ενσωμάτωσε στο προεκλογικό της πρόγραμμα μεγάλο μέρος του προγράμματος Σάντερς.

Ο δήμαρχος Νέας Υόρκης Μπιλ ντι Μπλάζιο μετά τη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι αν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος επιμείνει να εφαρμόσει την πολιτική εκδίωξης των παράνομων μεταναστών από τις ΗΠΑ, η πόλη της Νέας Υόρκης θα τους παράσχει άσυλο. Με τη δήλωση του Μπιλ ντι Μπλάζιο έσπευσαν να συμφωνήσουν και να συμπαραταχθούν οι δήμαρχοι των πόλεων Βοστώνη, Φιλαδέλφεια, Λος Άντζελες, Σαν Φραντσισκο και Σιάτλ. Εξάλλου, σ’ αυτές τις πόλεις ξέσπασαν διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις κατά της εκλογής Τραμπ και μετά την εκλογή του, πράγμα πρωτοφανές για την Αμερική.

Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε και μια ενδημική καλλιέργεια αριστερών αντιλήψεων στον ακαδημαϊκό κόσμο. Καθηγητές και φοιτητές των μεγάλων Πανεπιστημίων των ΗΠΑ εμφανίζονται να υποστηρίζουν τα αιτήματα της κοινωνίας για ισότητα και δικαιοσύνη, όπως οι νομπελίστες Πολ Κρούγκμαν, Τζόζεφ Στίγκλιτς και άλλοι.

Βέβαια η Αριστερά ακόμη κι αν υπάρξει ως κίνημα ιδεών στις ΗΠΑ, δεν πρόκειται να ιδρύσει ξεχωριστό αριστερό κόμμα στις ΗΠΑ. Αν το έκανε θα ήταν καταστροφικό για το μέλλον της. Θα προσπαθήσει να δημιουργήσει ένα δυνατό ρεύμα μέσα στο δημοκρατικό κόμμα. Όπως ακριβώς έκαναν οι ακροδεξιοί του tea party ( Μπεϊλίν) κι ο αντιδραστικός Τραμπ που κέρδισαν ως ρεύμα το παραδοσιακό κόμμα των ρεπουμπλικάνων.

Τέλος, η Αριστερά, ακόμη κι αν μπορέσει να συγκροτηθεί σε υπολογίσιμο ρεύμα και δύναμη μέσα στο δημοκρατικό κόμμα, δεν πρόκειται να ενδώσει στον κρατισμό, αν και θα επιδιώξει περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη. Αντίθετα, ακολουθώντας τις πολιτικές παράδοσης της Αμερικής, για φιλελεύθερη δημοκρατία, θα προσπαθήσει να δημιουργήσει ένα φιλελεύθερο αριστερό ρεύμα. Αυτή εξάλλου θα είναι και η μεγάλη της ηθική και πνευματική δύναμη που θα συμπαρασύρει στην αρχή και την Αριστερά της Ευρώπης για την ανανέωση κι αναστήλωσή της. Και στη συνέχεια ολοένα μεγαλύτερες μάζες ανθρώπων κι εργαζομένων τάξεων στη Λατινική Αμερική, την Ασία και την Αφρική στο βαθμό που οι χώρες τους θ’ αναπτύσσονται οικονομικά και κοινωνικά.
Ο κρατισμός, εξάλλου, μπορεί να είναι μόνο ένα μικρό ιστορικό διάλειμμα για υποανάπτυκτες και καθυστερημένες χώρες και λαούς.

* Ο Θάνος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας