Γρ. Νικολόπουλος

Θα είναι ίσως η πρώτη φορά που η προκήρυξη εκλογών μπορεί όχι μόνο να μην αυξήσει την πολιτική αβεβαιότητα, αλλά να την περιορίσει. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν άνετη νίκη της Νέας Δημοκρατίας και κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και αν είναι αξιόπιστες -που σπανίως πλέον είναι-, αυτό σημαίνει ότι την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα διαδεχτεί μια κυβέρνηση Ν.Δ. με ισχυρότερη προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις και την ευρωπαική προοπτική.

Αυτό θα προκαλούσε ενδεχομένως ράλι στο Χρηματιστήριο πριν από τις εκλογές. Ωστόσο πρόκειται για ένα επικίνδυνο στοίχημα και αυτό διότι ουδείς γνωρίζει ποιο θα είναι το «δίλημμα» που θα θέσει ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές. Αν η κυβέρνηση ολοκληρώσει τα προαπαιτούμενα και πάρει θετική αξιολόγηση ώστε να συμμετάσχει η χώρα στην ποσοτική χαλάρωση του Ντράγκι, μάλλον θα κατέβει στις εκλογές προβάλλοντας την «επιτυχία» της με τη ρύθμιση του βραχυχρόνιου χρέους (εφόσον γίνει) και προαναγγέλλοντας την ανάπτυξη της οικονομίας. 

Αν, όμως, αποφασίσει τελικά ότι δεν θέλει να πάρει άλλα μέτρα και πολώσει το κλίμα ερχόμενη σε σύγκρουση με τους Ευρωπαίους, τότε η κατάσταση θα αλλάξει. Σε αυτή την περίπτωση δεν αποκλείεται να δούμε να μπαίνει ζήτημα «δραχμή ή ευρώ» είτε σε δημοψήφισμα είτε ως πολιτική στάση στις εκλογές. Και αυτό σε μεγάλο βαθμό θα επηρεαστεί και από το αποτέλεσμα του σημερινού δημοψηφίσματος της Ιταλίας, αλλά και από το αντίστοιχο των εκλογών της Αυστρίας. 

Αν τεθεί τέτοιο δίλημμα, είτε σε δημοψήφισμα, είτε ώς προεκλογική διακήρυξη, δεν είναι καθόλου βέβαιο οτι η επιλογή του λαού θα είναι υπέρ του ευρώ. Οι πολίτες έχουν ταυτίσει το ευρώ με τους φόρους, τη μείωση εισοδήματος και τη λιτότητα και δεν αντέχουν άλλο τις επιπτώσεις από αυτές τις πολιτικές. Το Brexit έδωσε πόντους στους αντιευρωπαϊστές και αν στην Ιταλία επικρατήσει το «Οχι» στο δημοψήφισμα, τα αντιευρωπαϊκά αισθήματα θα αυξηθούν. Παράλληλα το ίδιο θα συμβεί και με την αναμενόμενη επικράτηση των ακροδεξιών στην Αυστρία.

Η επικράτηση ενός «Οχι στο ευρώ» υπό αυτές τις συνθήκες δεν πρέπει να αποκλείεται καθόλου και κανείς δεν είναι πεπεισμένος οτι ο ΣΥΡΙΖΑ θα σκεφτεί τους κινδύνους που θα προκύψουν για τη χώρα αν θέσει ένα τέτοιο δίλημμα. 

Το ενδεχόμενο, λοιπόν, των εκλογών που τόσο επίμονα ζητούν η Νέα Δημοκρατία και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα τους δικαίωνε στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα υπεύθυνο αστικό κόμμα που σεβόταν την ευρωπαική προοπτική της χώρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, δεν είναι -και δεν μεταμορφώθηκε σε- τέτοιο κόμμα. Μπροστά στην προοπτική κατάρρευσής του και της συνεπακόλουθης διάλυσής του δεν θα διστάσει να κάνει οτιδήποτε προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Και το οτιδήποτε σημαίνει να ξαναθυμηθεί τις προσφιλείς του πρακτικές όταν ήταν στην αντιπολίτευση, που συμπυκνούνται στη λογική του «κάψτε τα όλα». Και αυτή τη φορά δεν θα το κάνει στους δρόμους με φωτιές, αλλά στις κάλπες με το δίλημμα «δραχμή ή ευρώ».

Μέχρι αυτή τη στιγμή και μέχρι να εξασφαλίσουμε σίγουρα την αξιολόγηση, τη βραχυπρόθεσμη ρύθμιση του χρέους και τη συμμετοχή στην ποσοτική χαλάρωση, η πολιτική αβεβαιότητα όχι μόνο δεν μειώνεται αλλά μάλλον αυξάνεται. 

Το κλειδί του δικού μας μέλλοντος βρίσκεται για μια ακόμη φορά στα χέρια των Ευρωπαίων, οι οποίοι αντί να εμμένουν στην εφαρμογή και άλλων σκληρών μέτρων, ίσως θα έπρεπε αβίαστα να δώσουν τη ρύθμιση του χρέους και να διευκολύνουν την κυβέρνηση να προχωρήσει σε «ομαλές» εκλογές. Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν το κάνουν μέχρι στιγμής, αλλά ενδέχεται να το κάνουν αν στην Ιταλία επικρατήσει το «Οχι», το οποίο μπορεί ανάλογα με τις αντιδράσεις των αγορών να φέρει αλλαγή συνολικά στην ευρωπαϊκή πολιτική και σε μας μια μικρή δυνατότητα χαλάρωσης.