Κωστής Πλάντζος

Θα μάθαινε πολλά όμως αν έβλεπε «πίσω από τις λέξεις» πώς σκέφτονται οι πολιτικοί και πού αυτά οδηγούν. Και το 2009 «φώναζε το πράγμα», όταν στην ΔΕΘ ο Καραμανλής έταζε... «πάγωμα μισθών ως το 2011», ενώ άλλοι έλεγαν άλλα -και ένα μήνα μετά φάνηκε ποιον και τι πίστεψε ο λαός.

Και ο κόσμος ξεχνά ότι 90 μέρες πριν, τον Ιούνιο μόλις, είχαν γίνει ευρωεκλογές και επίμονα ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπακωνσταντίνου ζητούσε «να πει η ΝΔ τι έκτακτα μέτρα θα πάρει για την Οικονομία που καταρρέει την επομένη των εκλογών». Παρότι την Δευτέρα –που είχε Ecofin- ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάννης Παπαθανασίου γύρισε πράγματι από τις Βρυξέλλες με έκτακτα μέτρα, όταν στην ΔΕΘ ο Καραμανλής αράδιαζε ακόμα μια ντουζίνα νέα μέτρα λιτότητος για το μέλλον, ο κύριος Παπακωνσταντίνου έκανε πως δεν άκουσε τίποτε. Αντί να πει «διαλύσατε την Οικονομία, δεν υπάρχει σάλιο, φύγετε», σχολίαζε (σαν να ήταν όλα αυτά "παροχές") πως «αυτά που έταξε ο Καραμανλής τα έλεγε και το 2007, κανείς δεν τον πιστεύει, η χώρα γυρίζει σελίδα, ΠΑΣΟΚ-Νέα Πορεία» κλπ κλπ.

Τόσο εκτός πραγματικότητος; Ή τα ξέρανε και δεν τα λέγανε; Η ΔΕΘ του 2009 αποδεικνύει πως ήταν τελικά το δεύτερο.

Από την ΔΕΘ έπρεπε να καταλάβουμε πως έχουμε τους πολιτικούς που μας αξίζουν.

Το καλό είναι όμως πως φέτος μαζεύτηκαν κάπως, προσγειώθηκαν και αυτοί κάπως στην πραγματικότητα. Και αυτό οφείλεται σε εμάς, που ζούμε στην πραγματικότητα. Όποιος δεν ζει και δεν θέλει να την ξέρει φυσικά, μπορεί να έχει άλλη άποψη.

Κάτι μου φαίνεται να δίδαξε η κρίση τους πολιτικούς μας. Να μη λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο, που είναι η Οικονομία. Και ότι ο κόσμος δεν τρώει πια τόσο
«κουτόχορτο».

Πάντα βέβαια οι πολιτικοί θα βρίσκουν πρόθυμους να αποτελέσουν την εκλογική τους πελατεία, αλλά στα θέματα της Οικονομίας σημασία έχουν τα στοιχεία, υπάρχουν δεδομένα και τα πράγματα είναι «1+1 κάνει 2». Όχι «3 ή 11» ή όσο γουστάρει κανείς...

Ο διχασμός «δεξιός-αριστερός», «συμφέροντα των πολλών ή των ολίγων», είναι καλός για το καφενείο, όταν θα είμαστε χαλαροί και θα τσακωνόμαστε πώς να μοιράσουμε την Ανάπτυξη. Έως τότε, υπάρχουν βασικά προβλήματα επιβίωσης, που «δεξιοί και αριστεροί» (ή φιλελεύθεροι, σοσσιαλιστές, κομμουνιστές, αναθεωρητές και δεν συμμαζεύεται) θα πρέπει να στρώσουν τον ποπό τους και να τα λύσουν.

Μία Ελλάδα, ένας λαός, μία Ευρώπη θέλουν μία Ηγεσία. Δεν εννοώ συμβιβασμένη ηγεσία, ούτε «ταυτοφωνία» ("Μνημονακή" ή "μη Μνημονιακή" κλπ), αλλά ρεαλισμό, γενναιότητα και ικανότητες, χωρίς ιδεοληψίες, ιδιοτέλεια και μικρότητες. «Leadership» για να το πω απλά –αφού στο ελληνικό λεξιλόγιο έχει χαθεί πια η αντίστοιχη έννοια.

Οι πολιτικές ηγεσίας έδειξαν κάποια αυτοσυγκράτηση, χωρίς εξτρεμισμούς. Ίσως ήταν η πίεση των γεγονότων. Δεν θα κρίνω προθέσεις, δεν αποδίδω προθέσεις, δεν δικάζω προθέσεις. Κρίνω μόνο προτάσεις, μέτρα και τρόπο σκέψης, στη βάση του ρεαλισμού.

Ύψιστος ρεαλισμός στη φάση αυτή είναι ότι η επιχειρηματικότητα πρέπει να μπει «μπροστά από το κάρο» και να το τραβήξει. Το Κράτος πρέπει να είναι σύμμαχός της, όχι εχθρός και ανταγωνιστής της.

Δεν χωράει εδώ άλλη ανάλυση επ'αυτού. Αν έχει άλλος άλλη "άποψη", ας την έχει. Δεν είναι "άποψη" όμως να μη βλέπουμε την πραγματικότητα.

Τι είδαμε και ακούσαμε λοιπόν από την ΔΕΘ;

Ο πρωθυπουργός δεν απέφευγε να ωραιοποιήσει την σκληρή πραγματικότητα. Μέχρι και νέο ορισμό σε τι σημαίνει «αύξηση φόρων» ή «μείωση συντάξεων» ανακάλυψε. Καμία έκπληξη όμως από τον Αλέξη Τσίπρα σε αυτό.

Έδωσε και 4-5 υποσχέσεις, για ακατάσχετο λογαριασμό, πάγωμα οφειλών για 3 μήνες στις ασφαλιστικές εισφορές κλπ. Λίγα πράγματα. Δεν επιχαίρω που και σε αυτά ακόμα έφαγε «κίτρινη κάρτα» από την Τρόικα ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ούτε θα είναι «πολιτικός θρίαμβος» και αν τα κάνει.

Αντιθέτως εκτιμώ που βρήκε δυο λόγια να πει και για τις επιχειρήσεις. Ναι, είναι μια πρόοδος για αυτόν, αντί να μοιράζει λεφτά που δεν υπάρχουν.

Έδειξε να έχει πράγματι αγωνία για αυτές; Μάλλον όχι αφού, όπως έλεγε και χθες στην Κεντρική Επιτροπή «όλα δείχνουν πως η Ανάπτυξη έρχεται». Αυτό του αρκεί από μόνο του φαίνεται. Πού τα είδε «όλα» αυτά που λέει, όταν ρωτάμε τον Τσακαλώτο και τον Μοσκοβισί να μας τα πούν και εμάς, πάλι δεν το μάθαμε.

Αν πάλι όμως κάνει πράξη και τα λίγα που υποσχέθηκε, μετά ας μιλήσουμε για τα περισσότερα που χρειάζονται. Προς το παρόν, ο πρωθυπουργός συνεχίζει την ολοκληρωτική καταστροφή...

Θα σταθώ όμως και σε όσα είπε ο Κυριακός Μητσοτάκης. Ποτέ δεν με ένοιαζε τι λέει η εκάστοτε αντιπολίτευση (ΔΕΘ, Ζάππεια κλπ) αν δεν την ακούει η κυβέρνηση. Και το μάθανε όλοι πια ότι, ως αντιπολίτευση , ο καθένας πολλά τραγούδια λέει.

Αλλά, επειδή πρώτη φορά μιλούσε ως πρόεδρος κόμματος στην ΔΕΘ, ήθελα επιτέλους να ακούσω και προτάσεις από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όχι μόνο κριτική.

Και, ΝΑΙ, μετά από 600 ημέρες της ΝΔ στην αντιπολίτευση, άκουσα και προτάσεις. Μπορεί να διαφωνώ σε πολλές. Αλλά τώρα πρέπει να πει κάποιος ανοικτά ποιο είναι το πρόβλημα και ποιες λύσεις βρίσκει –όχι να τις σκεπάζει.

Ακούσαμε και παροχές 2 δισ. σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Και φυσικά είπα και αυτό που λένε ήδη στην κυβέρνηση: Λεφτά υπάρχουν; Πού θα τα βρει; Την Τρόικα την ρώτησε; Θα κάνει απολύσεις; Κρύβονται νέοι φόροι; Θα κόψει συντάξεις;

Με την εμπειρία όλων των Μνημονίων -και με τα 33 χρόνια ένσημα που κόλλησα ήδη σε 4 ασφαλιστικά Ταμεία- θα πω πώς εγώ άκουσα την ομιλία Μητσοτάκη.

1ον) μιλούσε σε Ενεστώτα χρόνο: μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ, μειώνεται ο φορολογικός συντελεστής, ρυθμίζονται τα χρέη, διαγράφονται τα πρόστιμα κλπ κλπ. «Μήπως ζούμε σε άλλη χώρα;» σκέφτομαι κάθε φορά που βλέπω αυτή την νέα «μόδα». Για να αποφύγουν τα «ΘΑ», οι πολιτικοί μιλούν δημοσίως σαν να είναι ήδη πραγματικότητα όσα λένε. Δεν είναι κακό να το κάνουν, είναι κακό να τα εκλαμβάνουμε ως τέτοια –και ευτυχώς αυτό πια δεν συμβαίνει.

Προσωπικά θα προτιμούσα να ακούσω πιο «τεχνοκρατικά» τι και γιατί θέλει να κάνει, όπως θα τα λέγανε και στην Τρόικα. Από την άλλη, μη ζητάω και πολλά από τον κόσμο, μια ομιλία πολιτικού ακούσαμε, όχι καθηγητή Πανεπιστημίου.

2ον) Έκανε παροχές 1,9-2 δισ. και περιέγραψε περικοπές δαπανών 1,5 δισ. ευρώ. Δεν «βγαίνουν» δηλαδή τα ισοδύναμα, υπάρχει «τρύπα» 400 εκατ. ευρώ και άρα δεν θα τα δεχότανε η Τρόικα.

Από την άλλη όμως, οι φοροελαφρύνσεις μπορούν να φέρουν τελικά επιπλέον έσοδα, αφού δεν θα «συμφέρει» τόσο πια το ρίσκο για φοροδιαφυγή, θα πάρουν ανάσα οι επιχειρήσεις ή θα ανοίξουν και νέες. Άρα ο λογαριασμός μπορεί να βγαίνει τελικά «ίσα βάρκα, ίσα νερά» ή και καλύτερα, αν αλλάξει το κλίμα στην Οικονομία.

Αυτά όμως δεν τα «τρώει» η Τρόικα. «Βρείτε τα έσοδα που λέτε και μετά κάντε και ελαφρύνσεις» απαντά μονίμως. Και μονίμως υπάρχει υστέρηση. Τα μάθαμε αυτά πια όλοι...

Πριν εγκρίνει φοροελαφρύνσεις λοιπόν, η Τρόικα θέλει αποτελέσματα που απαιτούνε χρόνο, ή μέτρα «εδώ και τώρα» για μεταρρυθμίσεις και σίγουρα έσοδα. Πχ: ιδιωτικοποιήσεις, κινητικότητα και απολύσεις για ανεπαρκείς ή επίορκους κρατικούς υπαλλήλους, ΦΠΑ 24% αντί 13% στους λογαριασμούς ρεύματος. Αν τα έβλεπε αυτά, τότε ναι, θα δεχόταν χαλάρωση άλλων φοροεισπρακτικών μέτρων –που και ο Σόιμπλε ακόμα τα χαρακτήρισε επισφαλή και «ανόητα». Θα τα πει κανένας αυτά στην Τρόικα; Ή έχει άλλο σχέδιο διαπραγμάτευσης (πχ «σκίζω τα Μνημόνια»); Δεν ακούσαμε κάτι για το πώς θα πειστούν οι δανειστές.

3ον) «Μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ 30%»: ήταν η πρώτη εξαγγελία του αρχηγού της ΝΔ -και το είχε πει και πριν 2-3 μέρες πάλι. Αρχικά απογοητεύτηκα. Όχι γιατί δεν θέλω να πληρώνω λιγότερο ΕΝΦΙΑ, αλλά αυτά κανονικά τα φυλάνε τα κόμματα για λίγο πριν τις εκλογές, ενώ εμείς τώρα και για τις επόμενες 150 μέρες θα πληρώνουμε τον ΕΝΦΙΑ του Τσακαλώτου. Μέχρι του χρόνου, ένας Θεός ξέρει μόνον τι τελικά θα στέκει ακόμα όρθιο, για να δούμε αν και κατά πόσο θα μας απασχολεί ο ΕΝΦΙΑ τότε.

Αλλά όταν το σκέφτηκα ξανά, ακόμα και αν ήταν ένα φιλολαϊκό «χάδι» για τα νοικοκυριά, η σκέψη για μείωση του ΕΝΦΙΑ είναι μεγάλης σημασίας για την Ανάπτυξη. Ο ΕΝΦΙΑ χαντάκωσε την Κτηματαγορά. Επιπλέον, βαρύτατο ΕΝΦΙΑ πληρώνουν και οι επιχειρήσεις. Ακόμα χειρότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ φορολόγησε και τα παραγωγικά ακίνητα!

Αν είναι τελικά να σωθούν επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας, ήταν καλό μήνυμα για τις επιχειρήσεις να ακούσουν πως θα μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ. Και η Τρόικα θα μπορούσε να το δεχτεί, ειδικά αν επιβεβαιωθεί σε 10 μέρες πως «τρίζει» η είσπραξη και αυτού ακόμα του πιο «σίγουρου» -ως τώρα- φόρου. Και είναι πιθανό αυτό να συμβεί, λόγω οικονομικής αδυναμίας των φορολογουμένων. Ήδη το 30% της α΄δόσης φόρου εισοδήματος δεν εισπράχθηκε τον Ιούνιο, ενώ τέλος Σεπτεμβρίου πρέπει να πληρωθούν και φόρος εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ μαζί. Η εισπραξιμότητα 82% στον ΕΝΦΙΑ ίσως αποδειχθεί τότε παρελθόν.

4ον) «Μειώνεται ο φορολογικός συντελεστής στα επιχειρηματικά κέρδη από το 29% στο 20% εντός δύο ετών (στο 24% τον πρώτο χρόνο και στο 20% τον δεύτερο) καθώς και η φορολόγηση στα μερίσματα από το 15% στο 5%».

Επιτέλους! Όχι πια 29+15=44% φόρος στις επιχειρήσεις. 25% συνολικά για εισόδημα και μερίσματα είναι διπλάσιο, αλλά όχι τριπλάσιο από όσο βρίσκουν όσοι πάνε στη Βουλγαρία.

Με λιγότερο βαριά φορολογία, θα εμφανίσουν και κάποιοι κέρδη για να φορολογήσει το κράτος. Δεν είναι μόνο το «μαγείρεμα» των κερδών και η φοροδιαφυγή. Σκεφτείτε κάτι: γιατί να δίνει κάποιος επιχειρηματίας στο Κράτος το 70% ή και 90% (όπως ήθελε αρχικά η κυβέρνηση) όσων βγάζει, αντί .... «να πάει για ψάρεμα» και να ζει από τα έτοιμα;

Αν έχει ένας επιτηδευματίας 1000 ευρώ στο ταμείο του και τα εμφανίσει σαν δαπάνη (πχ για να αγοράσει έναν υπολογιστή με επεξεργαστή i7 και όχι Pentium για να κάνει οικονομία) τότε θα γλυτώσει 400 ευρώ που θα έδινε στον Τσακαλώτο (240 για ΦΠΑ και 160 για φόρο κερδών) και άλλα 205 ευρώ που θα έδινε στον Κατρούγκαλο για ασφαλιστικές εισφορές, που, αν πληρώσει και έκτακτη εισφορά κλπ για τα κέρδη του, δεν θα του έμεναν ούτε 300 ευρώ τελικά. Αν είναι να δώσει το 70% όσων βγάζει στο Κράτος, ποιος τολμά να εμφανίσει κέρδη;

5ον) Κίνητρα για προσλήψεις και επενδύσεις: Μείωση ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια, , κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο κρασί, έξτρα μείωση 2% στα κέρδη όσων προσλαμβάνουν 50 υπαλλήλους (μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις). Λίγα πράγματα, αλλά είναι μια αρχή...

6ον) ΦΠΑ: εδώ έχουμε να πούμε πολλά. Μείωση του 24% σε 22% και του 13% σε 11% σημαίνει ότι κέρδος 1,5-2% για όλους. Για έξοδα 1000 ευρώ, κέρδος 15 το μήνα ή 180 το χρόνο.

Ο κύριος Τσακαλώτος αντέδρασε άμεσα, βάζοντας μπροστά τους γέροντες: «από 6% στο 11% ο ΦΠΑ στα φάρμακα!» είπε. Τόσο έξω από τη ζωή είναι αυτοί εκεί στην κυβέρνηση...

Ναι, θεωρητικά για 100 ευρώ φάρμακα το μήνα, προκύπτουν 4-5 ευρώ επιβάρυνση στον ηλικιωμένο. Αλλά αν το Ταμείο καλύπτουν το 75%-100% του κόστους , τότε δεν αξίζει καν να το συζητάμε. Και η ελάφρυνση θα είναι πολύ μεγαλύτερη, σε όλα τα άλλα είδη πρώτης ανάγκης για τον γέροντα.

Το πραγματικό πρόβλημα είναι πως και με μείωση 2 μονάδων στον ΦΠΑ, παραμένει υψηλός. «Ψυχολογικά», για να προκαλέσει ένα θετικό «σοκ» στην αγορά, έπρεπε να πέσει σε 19% και κάτω αυτομάτως.

Αν δεν το είπε αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δείχνει πάντως ρεαλισμό και αυτοσυγκράτηση σε παροχές (προφανώς δεν του φούσκωσαν τα μυαλά και οι σύμβουλοί του, όπως του ΓΑΠ παλαιότερα). Αλλά ίσως γίνεται καλύτερο με ένα χρονοδιάγραμμα στόχων για περαιτέρω μείωση (πχ σε 6 ή 12 ή 18 μήνες) για να ξέρει η αγορά και η κοινωνία πώς βαδίζουμε και τι να περιμένουμε (πχ «κάντε εσείς αυτό και όταν φτάσουμε εκεί, εμείς θα κάνουμε και το επόμενο»). Από την άλλη, αυτό πρέπει ίσως να το περιμένει κάποιος από την Κυβέρνηση που μιλά για Ανάπτυξη και όχι από εκείνον που πιθανόν θα λέει πως βρήκε «καμένη γη».

Επιπλέον ο κύριος Μητσοτάκης λέει τώρα για πλήρη απαλλαγή από ΦΠΑ όσων έχουν χαμηλό τζίρο, έως 25.000 ευρώ. Καλό να το λέει, αλλά καλύτερο να το έκανε η ΝΔ πριν 3 χρόνια, όταν της το ζητούσε με επιχειρήματα και πίεση η Τρόικα, αλλά το υπουργείο Οικονομικών αντιστεκόταν. Αν είχε δίκιο τότε να αρνείται το μέτρο (πχ από φόβο ότι θα πυροδοτείτο κύμα φοροδιαφυγής) άλλαξε τώρα κάτι και θα μπορέσει να το εφαρμόσει χωρίς πρόβλημα;

7ον) στα ισοδύναμα για τις παροχές, η ΝΔ βάζει και 400 εκατ. από καλύτερη λειτουργία και απόδοση κρατικών φορέων. Ξέρει κάτι που δεν ξέρουμε; Δηλαδή θα μπει τάξη ή θα γίνουν και απολύσεις; Δεν είναι κρυφό ότι και με τον ΣΥΡΙΖΑ οι ΔΕΚΟ που θα αλλάζουν χέρια, θα χειραφετούνται σε μεγάλο βαθμό για να κάνουν απολύσεις. Αυτό εννοούν ή όχι στη ΝΔ; Ή θα το αποφύγουν, όπως λέει πως θα το αποφύγει τελικά και ο ΣΥΡΙΖΑ; Δεν ακούσαμε κάτι ξεκάθαρο, για να πει ο καθένας αν του αρέσει ή όχι και τι θα αποδώσει το σχέδιο Μητσοτάκη.

Δεν είναι έξυπνο όμως να αποπαίρνει κανείς τον Μητσοτάκη, αν είπε λιγότερα ή και λάθος πράγματα. Ήταν η αρχή. Καλά κάνει να τα λέει και, αν διαφωνεί κάποιος, ας βρει και να πει κάτι καλύτερο, κάτι πιο έξυπνο, κάτι διαφορετικό. Όχι μπούρδες και πυροτεχνήματα, αλλά να εξηγήσει στον λαό ένα σχέδιο και να τον πάρει από το χέρι για να περάσει τον δύσκολο δρόμο που έχει μπροστά του.

Με κλάματα, φωνές και τσακωμούς, καμία επιχείρηση και κανένας επενδυτής δεν θα πάρει ποτέ σοβαρά τη χώρα μας. Και αν δεν την πάρει σοβαρά, οι μόνες δουλειές που θα έχουν ο​ι​ Έλληνες θα είναι με μισθούς πείνας. Δεν πρέπει να μας τρομάζει αυτή η αλήθεια, ειδικά αν πιστεύουμε πως δεν αξίζουμε αυτά που παθαίνουμε. Απλά πρέπει ​μέχρι την επόμενη ΔΕΘ να ​γίνουμε ​όλοι ακόμα πιο υπεύθυνο​ι​ –ώστε να μην μπορούν και οι πολιτικοί μας να το παίζουνε άλλο πια ανεύθυνοι.​​