Αντώνης Ν. Βγόντζας

Η Ευρώπη δεν πρόλαβε. Ούτε μια ανάσα. Το ένα τρομοκρατικό χτύπημα μετά το άλλο. Κατάφερε να απολαύσει το γοητευτικό θέαμα του Euro. Δεν τα ξέρουμε όλα. Ούτε καν τον αριθμό των θυμάτων. Δεν έχουμε αποδείξεις αν αυτή η έκρηξη σκοτεινού μίσους είναι μία ακόμη ψηφίδα στο ανατριχιαστικό σχέδιο του ISIS. Δεν ξέρουμε όλα όσα πρέπει να ξέρουμε. 
Για τους τρομοκράτες δεν έχει σημασία το ένα ή τα πολλά θύματα. Δεν τους ενδιαφέρουν τα πρόσωπα των θυμάτων. Αν είναι αθώα ή στο μυαλό τους ένοχα. Αν είναι παιδιά. Ή και μουσουλμάνοι. Στόχος του κάθε τρομοκράτη είναι ένας: να προκαλέσει φρίκη στην κοινή γνώμη και έντονο συναίσθημα ανασφάλειας στους περισσότερους πολίτες. Οτι είναι απροστάτευτοι. Οτι οι θεσμοί δεν διαφυλάττουν το δικαίωμα κάθε πολίτη για ασφάλεια. Ειδικά οι δημοκρατικοί θεσμοί. Ειδικά οι αξίες και οι κανόνες της δυτικής κοινωνίας. 
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ διέταξε παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες. Κάλεσε μάλιστα από την εφεδρεία Γάλλους στρατιώτες για περισσότερες περιπολίες και πιο αυστηρά μέτρα. Οι άλλες χώρες δήλωσαν θερμά τη συμπαράστασή τους. Προς το παρόν τα πρακτικά μέτρα δεν έχουν ληφθεί. Ούτε αρκούν επιλεκτικοί βομβαρδισμοί των θέσεων του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. Ηταν κακές οι σχέσεις μας με τον ισλαμικό κόσμο. Από παλιά. Είχαμε οικοδομήσει μηχανισμούς υφαρπαγής πλούτου στις περιοχές όπου ήταν πλειοψηφικά τα ισλαμικά στοιχεία. Από τον Σεπτέμβριο του 2001 και μετά τα πράγματα χειροτέρευσαν. Η ηγεσία των ΗΠΑ αντέδρασε υπέρμετρα στο τρομοκρατικό χτύπημα των Διδύμων Πύργων. 
Σωστά και αναγκαία τα αστυνομικά μέτρα στα αεροδρόμια, στα λιμάνια, στα μέσα μαζικής μεταφοράς και σε όλους τους χώρους μεγάλων συναθροίσεων. Αλλά μέχρι εκεί. Η υπερβολική έμφαση και ένταση στα χτυπήματα στους τόπους εκπαίδευσης των Ταλιμπάν πήρε την εικόνα εκστρατείας της Δύσης εναντίον ενός κράτους που στα μάτια των πιο πολλών μουσουλμάνων ήταν δικό τους. Η ρητορεία του Τζορτζ Μπους του νεότερου για τον «άξονα του κακού» που περιελάμβανε περισσότερες χώρες, η δημιουργία του Γκουαντάναμο ως τόπου κολαστηρίου των «μαρτύρων του Ισλάμ» και η υποχώρηση του κράτους δικαίου στις ΗΠΑ υπό τη βαριά συνθλιπτική μπότα των υπερσυντηρητικών κύκλων της μεγάλης αυτής δημοκρατίας επαύξησαν τη συναισθηματική άμυνα των απανταχού της Γης μουσουλμάνων. Τη μετέτρεψαν σε διαρκές μίσος. Ολοένα και πιο σκοτεινό. Είχαμε πιστέψει ότι δημιουργία και διεύρυνση της «ανοιχτής κοινωνίας» ήταν μια εναλλακτική πολιτική μέθοδος. Ή, μάλλον, η βαθιά και διαρκής εντύπωση ότι όλοι οι άνθρωποι απολαμβάνουν τα αγαθά της «ανοιχτής κοινωνίας». Και οι μουσουλμάνοι! Πιστέψαμε με πάθος στην ικανότητα ενσωμάτωσης των μουσουλμάνων στη δυτική κοινωνία. Ειδικά της δεύτερης γενιάς τους. Τα παιδιά τους θα πήγαιναν στα σχολεία όπως όλα τα άλλα παιδιά. Θα κατακτούσαν ίσες ευκαιρίες στην απασχόληση. Και στην κοινωνική καταξίωση. 
Αποδείχθηκε ότι σφάλλαμε. Είχαμε και εμείς τις «αυταπάτες» μας! Κάποιοι από εμάς έλεγαν ψέματα. Κάποιοι -οι περισσότεροι- καμωνόμασταν ότι τους πιστεύαμε. Η αλήθεια είναι πικρή. Πολλά από τα παιδιά των μουσουλμάνων εγκατέλειπαν τα σχολεία. Και γενικώς δεν αποκτούσαν τις ίδιες και ίσες δυνατότητες στην αγορά εργασίας. Και όσο για την κοινωνική καταξίωση, ήταν τόσο ελάχιστοι εκείνοι που τη μοιράστηκαν ώστε στα μάτια των υπολοίπων έμοιαζαν να είναι «προδότες» της πίστης και της κοινωνικής τους τάξης. 
Το κυριότερο. Το αίσθημα της αδικίας ταξιδεύει από χώρα σε χώρα με εξαιρετικές ταχύτητες. Ενώ το αίσθημα της δικαιοσύνης δεν διαχέεται και δεν μεταδίδεται πέρα από τα σύνορα της κάθε χώρας. Καμιά φορά ούτε καν από τα όρια του κοινωνικού περιβάλλοντος του υποψήφιου τρομοκράτη. Θα παρθούν και άλλα μέτρα. Κυρίως αστυνομικής φύσης. Εχουν την αξία τους. Και τη συμβολική. Και την άμεση και πρακτική. Φθίνουσας, όμως, προστιθέμενης αξίας. Ενδεχομένως και άλλα μέτρα. Προληπτικά και κατασταλτικά. Μακρινή είναι η πιθανότητα για τη λήψη πρόσθετων θεσμικών μέτρων. Το πρόβλημα, όμως, δεν αντιμετωπίζεται. Οσο δεν χτυπιούνται οι πηγές του τυφλού μίσους. Που δεν είναι άλλες από τις παθολογίες της δικής μας ανοιχτής δήθεν κοινωνίας. Που δεν είναι άλλες από την αδικαιολόγητη υφαρπαγή του πλούτου των μουσουλμανικών χωρών. Που δεν είναι άλλες από την έλλειψη πνευματικής και κοινωνικής επικοινωνίας, συνεργίας και συναλληλίας ανάμεσα στον χριστιανικό και τον μουσουλμανικό κόσμο.