Αλέξανδρος Κασιμάτης

Μπορεί οι τόνοι πέφτουν από την πλευρά  των δανειστών όσον αφορά την προσπάθεια προσέγγισης, αλλά αντίθετα η στάση τους σκληραίνει όσον αφορά τον πυρήνα των απαιτήσεων τους κυρίως για τα προληπτικά μέτρα. Είναι φανερό ότι τηρούν τακτική εξάντλησης των χρονικών περιθωρίων, η οποία καθόλου δεν ευνοεί την ελληνική πλευρά.

Η Κυβέρνηση βολεύεται να καλλιεργεί την εντύπωση της σκληρής διαπραγμάτευσης για να περιορίσει το πολιτικό κόστος όταν θα φέρει τη συμφωνία στη Βουλή. Υπάρχει κόσμος που πείθεται  ότι αντιστέκεται στους δανειστές. Προφανώς επειδή δεν κατανοούν ότι όσο καθυστερεί το κλείσιμο της αξιολόγησης, τόσο  ο λογαριασμός ανεβαίνει. Στις αρχές του 2015, με το περίφημο e-mail Χαρδούβελη, η τότε κυβέρνηση πρότεινε μέτρα 900 εκατομμυρίων και οι δανειστές απαιτούσαν μέτρα 1,5 δις. Στη συνέχεια τον Ιούνιο, με την  μεσολαβητική προσπάθεια Γιούνκερ μας προσέφεραν ένα πακέτο μέτρων ύψους 3,5 δις. Η κυβέρνηση ΣυΡιζΑ-ΑΝΕΛ αντέδρασε με το δημοψήφισμα που έφερε 62% “όχι”, το οποίο ως γνωστόν μετέτρεψε σε “ναι”. Πέρυσι τον Ιούλιο ο κ. Τσίπρας κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και υπέγραψε το τρίτο μνημόνιο. Πήραμε τότε  αμέσως μέτρα 3 δις κι έμεινε σε εκκρεμότητα η λήψη επιπλέον μέτρων ύψους 5,4 δις με την πρώτη αξιολόγηση, τα οποία συζητάμε σήμερα.

Στην  κυβέρνηση - επειδή φοβούνται τις πολιτικές επιπτώσεις- τους είναι πιο εύκολο να φορτώσουν με νέους φόρους τους έλληνες, αντί να  προχωρήσουν σε περικοπές δαπανών. Αυτή είναι και η αιτία που ο λογαριασμός μεγαλώνει  και καλούνται να λάβουν  επιπλέον προληπτικά μέτρα 3,6 δις. Προσέξτε μια από τις πολλές αντιφάσεις: Ο υπουργός Οικονομικών δίνει μάχη να μην μειωθεί το αφορολόγητο και θιγούν οι πιο αδύνατοι και  μάλιστα φτάνει στο σημείο να απειλεί με παραίτηση. Την ίδια στιγμή όμως έχει συμφωνήσει να επιβάλλει ένα κύμα άδικων για τους πιο αδύνατους έμμεσων φόρων. Αυξάνει τη φορολογία στη συνδρομητική τηλεόραση, στο φυσικό αέριο, στην κινητή τηλεφωνία, στα τσιγάρα, στα καύσιμα και ο κατάλογος δεν έχει τέλος, καθώς κάνει ότι μπορεί για να μην κόψει δαπάνες. Οι φόροι είναι εύκολοι, η μείωση των δαπανών όχι.

Ομως η δυνατότητα των Ελλήνων να πληρώσουν κι άλλους φόρους έχει εξαντληθεί. Η διαπραγματευτική ομάδα της Κυβέρνησης κάνει ότι δεν το αντιλαμβάνεται γιατί θέλει να προστατέψει την πολιτική  πελατεία. Το κουαρτέτο όμως γνωρίζει ότι η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών έχει εξαντληθεί και τα μέτρα που προτείνει η ελληνική πλευρά δεν τους ικανοποιούν. Είναι αόριστα και η μοναδική κόκκινη γραμμή είναι σταθερά να μην θίξουν καθόλου ή να αγγίξουν όσο λιγότερο μπορούν τις δαπάνες. Αυτός είναι ο λόγος που το κουαρτέτο ζητά να πάρουμε επιπλέον προληπτικά μέτρα 3,6 δις. τα οποία θα είναι επικεντρωμένα στις δαπάνες και θα ενεργοποιούνται με σχεδόν αυτοματοποιημένες διαδικασίες. Δηλαδή ο εφιάλτης της κυβέρνησης: Να υποχρεωθεί σε λίγους μήνες -αν δεν απογειωθεί όπως διαλαλούν η οικονομία- να κάνει περικοπές στο Δημόσιο.

Στο Χίλτον το κουαρτέτο έχει χορτάσει από αμφίβολα φορολογικά μέτρα. Αλλωστε και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προ πολλού “βάψει τα χέρια του με αίμα” ακολουθώντας αυτό που παλαιότερα αποκαλούσε μνημονιακές πολιτικές. Από τον περασμένο Ιούλιο που υπέγραψαν το τρίτο μνημόνιο μέχρι και σήμερα, έχουν ψηφιστεί 15 αλλαγές στο φορολογικό. Ολες φυσικά προέβλεπαν την αύξηση των φόρων με εισπρακτικούς και μόνο στόχους . Αθροίστε τα 3 δισ. με την υπογραφή του μνημονίου, τα 5,4 δισ. που συμφωνήθηκαν τώρα και την “κάβα” των 3,6 δισ. και έχουμε ένα πακέτο μέτρων 12 δις.

Η τακτική της κυβέρνησης να διαπραγματεύεται με βασικό στόχο την προστασία της πολιτικής της πελατείας ευθύνεται για τις καθυστερήσεις στη συμφωνία και την άνοδο του λογαριασμού των μέτρων. Μετά από 1,5 χρόνο στην εξουσία δεν τους λείπουν ούτε οι εμπειρίες, ούτε μπορούν να κατηγορηθούν ότι δεν διαθέτουν τον κοινό νου. Ούτε και πάσχουν από έλλειψη ρεαλισμού. Απλώς συζητούν με τους δανειστές έχοντας τη δική τους πολιτική ατζέντα και στόχους. Το πικρό ποτήρι του πακέτου των 9 δισ. ετοιμάζονται να το πιούν, διότι δεν έχουν καμία διάθεση να εγκαταλείψουν εξουσία. Αλλωστε στο Eurogroup που έγινε στο Αμστερνταμ, ο Ευκλ. Τσακαλώτος αποδέχθηκε ήδη την λήψη προληπτικών μέτρων ύψους 3,6 δις. Απομένει η νομική φόρμουλα επιβολής και ο ακριβής προσδιορισμός τους. Είτε θα το κάνουν μέσα στο Μάιο και θα μπορέσουν να ελέγξουν -σε κάποιο βαθμό έστω - το νέο πακέτο, είτε θα υπογράψουν ότι τους ζητήσουν με την πλάτη στον τοίχο Ιούνιο ή αρχές Ιουλίου.