Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Από τον Νοέμβριο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναλαμβάνει απευθείας την εποπτεία των μεγάλων συστημικών τραπεζών, έχοντας πλέον ξεκαθαρίσει την εικόνα που υπάρχει στους ισολογισμούς τους.

Τα αποτελέσματα των stress test δεν ανέδειξαν σημαντικά προβλήματα σε μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες με πανευρωπαϊκή ή διεθνή εμβέλεια και τα ζητήματα θεωρούνται αντιμετωπίσιμα. Άλλωστε από τις 25 τράπεζες που εντοπίστηκαν να χρειάζονται κεφάλαια με βάση τα οικονομικά στοιχεία στο τέλος του 2013, οι 12 φρόντισαν ήδη να τα καλύψουν μέσα στο 2014.
Σκοπός της ΕΚΤ με τα stress test ήταν να κάνει και στην ευρωζώνη αυτό που στις ΗΠΑ έγινε από το 2009: Εντόπισαν τα προβλήματα, “έγραψαν” τις ζημιές, προχώρησαν στο ξεκαθάρισμα των ισολογισμών, καθάρισαν τα χαρτοφυλάκια από επισφαλή δάνεια και, έτσι, οι τράπεζες ανέκαμψαν ταχύτατα.

Αυτό επιχειρείται τώρα και στην ευρωζώνη, πολύ περισσότερο που η ΕΚΤ είχε ένα λόγο παραπάνω να μάθει τι κρύβει κάθε μεγάλη τράπεζα στο εσωτερικό της καθώς αναλαμβάνει την εποπτεία και την ευθύνη.

Επιπλέον, θέλει να καθαρίσει το πεδίο από την αμφιβολία, έτσι ώστε οι τράπεζες να ξεπεράσουν τα εσωτερικά τους ζητήματα και να αφοσιωθούν στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.

Με τα stress test ο Μάριο Ντράγκι επιχειρεί να στείλει  ένα μήνυμα προς τις αγορές, αλλά και προς τις ευρωπαϊκές ηγεσίες, ότι το θέμα με τις τράπεζες ξεκαθαρίζει και τώρα αυτό που προέχει είναι η τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ διατυπώνει το τελευταίο διάστημα συνεχώς την ανησυχία του για τον κίνδυνο να εισέλθει η ευρωζώνη σε νέο κύκλο ύφεσης και  έκρουσε πάλι τον κώδωνα του κινδύνου στη σύνοδο κορυφής της περασμένης εβδομάδας ζητώντας από τους ηγέτες της ευρωζώνης παρεμβάσεις υπέρ της οικονομικής ανάπτυξης.  

Το γεγονός ότι τα stress test δίνουν μια εικόνα διαχειρίσιμη, ασφαλώς διευκολύνει το ευρωπαϊκό σύστημα στα επόμενα βήματα, στα οποία περιλαμβάνονται και νέα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ, πιθανότατα και αγορές ομολόγων το επόμενο διάστημα.

Το κλειδί των εξελίξεων πλέον είναι το πώς θα υποδεχθεί η αγορά τα τελευταία stress test. Εάν πειστεί ότι όλα είναι εντάξει με τις ευρωπαϊκές τράπεζες, τότε μπορεί να ξεκινήσει ένας κύκλος πιο ευνοϊκός για την οικονομική δραστηριότητα, ενώ είναι πολύ πιθανό να δούμε και διευρωπαϊκές εξαγορές και συγχωνεύσεις στον τραπεζικό κλάδο.

Από την άλλη πλευρά, σε ότι αφορά την πραγματική οικονομία, κρίσιμο ζήτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς μετά την καταγραφή της πραγματικής εικόνας από τα stress test έρχεται η ώρα του ξεκαθαρίσματος των δανειακών χαρτοφυλακίων από επισφαλείς πιστώσεις (απομόχλευση) και αυτή είναι μια διαδικασία πιεστική και επώδυνη για την αγορά και τα νοικοκυριά.