Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Τι απέγινε άραγε το success story; Φαίνεται ότι οι παράγοντες της διεθνούς αγοράς δεν έχουν πειστεί ότι πράγματι η Ελλάδα αφήνει πίσω της την κρίση, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, ούτε ότι η χώρα μπορεί να ελιχθεί χωρίς τις πλάτες των δανειστών και χωρίς την επιτήρησή τους.

Η κυβέρνηση Σαμαρά επιχείρησε να παίξει δυνατά το χαρτί της εξόδου από το μνημόνιο. Κάτι τέτοιο θα της έδινε επιχειρήματα για να παλέψει την εκλογή του προέδρου και να παρατείνει το βίο της. Πολύ περισσότερο εάν ταυτόχρονα οι εταίροι διετύπωναν και κάποιες διαβεβαιώσεις για ελάφρυνση του χρέους.

Από ό,τι φαίνεται, όμως, η κυβέρνηση δεν είχε εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων, το χαρτί δεν της βγήκε και ήδη επανεξετάζει τη στάση της, υποχωρεί και αποδέχεται την οικονομική στήριξη, επιχειρώντας να διαπραγματευτεί κάτι καλύτερο από την προληπτική γραμμή στήριξης που απαιτούν οι δανειστές. Σημαντικό ρόλο, βέβαια, έπαιξε η πίεση από την αγορά. Κάτι τέτοιο ίσως μετριάσει τα οικονομικά ρίσκα, αλλά θα ανεβάσει τα πολιτικά, αφού θα πρόκειται για μια σημαντική υποχώρηση, κάτω από τον πήχη που η ίδια η κυβέρνηση είχε τοποθετήσει, ενώ η παράταση της επιτήρησης, έστω και με άλλη μορφή, θα έχει κόστος.  

Είναι επίσης φανερό ότι δεν υπάρχει τελική συμφωνία μεταξύ ΔΝΤ και ευρωζώνης για το τι μέλλει γενέσθαι την επόμενη ημέρα, ούτε για το ρόλο του ΔΝΤ και την ελάφρυνση του χρέους.  

Το κερασάκι στην τούρτα με τα ρίσκα είναι ότι μια κυβέρνηση που θα περιλαμβάνει το ΣΥΡΙΖΑ γίνεται όλο και πιθανότερη, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να βρίσκουν άλλο ένα λόγο για να κρατάνε αποστάσεις μέχρι να ξεκαθαρίσει το σκηνικό.

Η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο του διεθνούς τύπου και των αγορών και τα ξένα κεφάλαια αποσύρονται.  Η τροπή που παίρνουν τα πράγματα δημιουργεί και νέα πολιτικά δεδομένα. Εάν η κυβέρνηση δεν μπορεί να εξασφαλίσει στήριξη από τους εταίρους για να διατηρηθεί στην εξουσία, είναι πολύ πιθανό ότι θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί την αβεβαιότητα που έχει δημιουργηθεί, συνδέοντάς την με την προοπτική διακυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ, σε μια απόπειρα να επαναλάβει το σκηνικό του 2012. Τότε χρησιμοποιήθηκε η απειλή περί εξόδου από το ευρώ, εάν κέρδιζαν οι αντιμνημονιακές δυνάμεις, απειλή η οποία εκφράστηκε σχεδόν ανοιχτά από τους εταίρους και το ΔΝΤ.

Είναι πιθανό ότι μόλις ξεκαθαρίσει ο λογαριασμός για τις τράπεζες με τα ευρωπαϊκά stress tests (ανακοινώνονται στις 26 Οκτωβρίου) θα έχουμε και σαφέστερες ενδείξεις για τη στάση που θα τηρήσει η ευρωζώνη.

Θα ακολουθήσουν οι εταίροι μια στρατηγική κινδυνολογίας; Θα παίξει και πάλι η κυβέρνηση το ίδιο χαρτί; Πόσο πιθανό είναι, τελικά, να αποδώσει και πάλι το ίδιο κόλπο;