Βασίλης Τσακίρογλου

 Είναι ένας Ιρλανδός κριτικός λογοτεχνίας, ο οποίος ζει μόνιμα στην Ελλάδα και αποφάσισε να διαδηλώσει την απέχθειά του για την ΕΕ δημοσιοποιώντας τις απόψεις του στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα Irish Times.

Υπό τον τίτλο «Γιατί δεν είμαι πλέον Ευρωπαίος», ο Richard Pine αποκηρύσσει και αποκαθηλώνει τα ιδανικά που κάποτε τον γοήτευσαν ενώ σήμερα απλώς τον εξοργίζουν. Ο Ιρλανδός διανοούμενος, ο οποίος λέει ότι έχει διατελέσει συνεργάτης του Συμβουλίου της Ευρώπης επί πολιτιστικών θεμάτων γράφει χαρακτηριστικά: «Το όραμα μιας Ευρώπης ενωμένης μέσω των διαφορετικών της πολιτισμών δεν είναι ισχύει πια. Η Ευρώπη έχει μολυνθεί από χυδαία, κενά νοήματος συνθήματα που προσβάλλουν τη νοημοσύνη, όπως το «ενότητα μέσω της διαφορετικότητας», κάτι που αποτελεί δείγμα διπροσωπίας των πολιτικών για να εξυπηρετήσουν την πολιτική της Μερκελοποίησης, για να κάνουν τους λαούς να πιστέψουν ότι ο καθένας είναι μοναδικός ενώ στην πραγματικότητα τους ομογενοποιούν όλους συστηματικά».

«Έχουμε πάψει να είμαστε ενωμένοι από την αίσθηση ότι διαφορετικές κουλτούρες συναντώνται σε ένα κοινό έδαφος. Είμαστε ενωμένοι απέναντι σε έναν κοινό εχθρό: Τον οικονομικό σωφρονισμό και την κοινωνική συμμόρφωση που περιμένουν από εμάς εκείνοι που μας χρηματοδοτούν, οι Βρυξέλλες και το ΔΝΤ».

«Σήμερα έχουμε την προοπτικής της έναρξης διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Αλβανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ένταξη της χώρας, μιας χώρας όμως η οποία, από πολιτισμική άποψη, διαφέρει ριζικά από την πλειονότητα των υπόλοιπων 28 κρατών μελών. Η Τουρκία περιμένει και αυτή, γεμάτη αισιοδοξία, στο κατώφλι της ΕΕ. Ως Ευρωπαίος και παρά την προσωπική μου απαρέσκεια αυτών των πολιτισμών, θα σεβόμουν Αλβανούς και Τούρκους και θα τους καλωσόριζα στην ευρωπαϊκή αδελφότητα. Όχι πια όμως. Αυτές οι υποψήφιες χώρες θα γίνουν αποδεκτές όταν θα έχουν ικανοποιήσει την ΕΕ, πείθοντάς την ότι έχουν θάψει όλες εκείνες τις πολιτισμικές διαφορές που τις καθιστούν μοναδικές και θα έχουν εναρμονιστεί οικονομικά και πολιτικά με τις κυρίαρχες δυνάμεις της Ευρώπης».

«Γι' αυτό δεν είμαι πλέον Ευρωπαίος. Σήμερα είμαι Βρετανός, Ιρλανδός και κάτοικος Ελλάδας. Σε αυτά τα κράτη βλέπω διάθεση αντίστασης παρά συμμόρφωσης με μια ευρωπαϊκή τάση η οποία έχει δείξει ότι είναι αδιάφορη στην 'ελληνικότητα', τη 'βρετανικότητα' κ.λπ. Προηγουμένως, το να είναι κάποιος Ευρωπαίος σήμαινε το να είναι υπερήφανος που ανήκε σε μια κοινότητα ξεχωριστών εθνών. Τώρα σημαίνει ότι είναι απλώς ένας αριθμός σε ένα σύστημα που αρνείται να ανεχθεί τη διαφορά».

«Τον Μάιο του 1941 ο Μανόλης Γλέζος, τότε πολύ νεαρός και σήμερα στα 91 του χρόνια ο παππούς του Ευρωκοινοβουλίου, κατέβασε τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη. Κάποτε φορούσα το σήμα της Ενωμένης Ευρώπης με υπερηφάνεια στο πέτο μου. Σήμερα, μέσα μας, κατεβάζουμε την ευρωπαϊκή σημαία επειδή προσβάλει την ανθρωπιά μας».

Το άρθρο του Richard Pine δεν πέρασε στα ψιλά, ούτε του χρεώθηκε γεροντική άνοια ώστε το cri de coeur, αυτή η κραυγή απελπισίας, να εξουδετερωθεί καταχωριζόμενη στο πιθανό «ακαταλόγιστο». Προκλήθηκαν αντιδράσεις και πλήθος σχολίων στο irishtimes.com, από ανθρώπους που, επωνύμως, διαφωνούν με την τοποθέτηση του Pine.

Ωστόσο, ακριβώς επειδή η οπτική του είναι κυρίως πολιτισμική, το κείμενο του Pine είναι σημαντικό, διότι θέτει με δυναμισμό διλήμματα που, αναπόφευκτα, έχει σήμερα κάθε σκεπτόμενος Ευρωπαίος. Κυρίως όμως θέτει το βασικό ζήτημα που ήδη απασχολεί σοβαρά την ΕΕ: «Μήπως είμαστε όλοι Ευρωσκεπτικιστές;» Και, περιέργως, κάποιοι περιμένουν από τον σχεδόν αιωνόβιο Γλέζο να επαναλάβει τον συμβολικό άθλο του, εξισώνοντας τη σβάστικα με την πολύαστρη σημαία της ΕΕ. Irish Times, strange times.