Λήδα Φιλιππάκη

Καλύπτοντας τις αμερικανικές εκλογές και ρίχνοντας μια ματιά στους χάρτες που έδειχναν χρωματικά τις πολιτείες που «έπαιρνε» ο κάθε υποψήφιος, συνειδητοποίησα πως η κατάσταση «ήταν στο κόκκινο».

Τι εννοώ με αυτό; Πολύ απλά, το μπλε χρώμα αντιπροσώπευε τους Δημοκρατικούς, το κόκκινο τους Ρεπουμπλικάνους και ο χάρτης των ΗΠΑ ήταν με τους δεύτερους.

Γιατί δεν κέρδισε ο Ρόμνεϊ; Επειδή τη μάχη δεν έκρινε ο λόγος του κόσμου, αλλά των εκλεκτόρων, οι οποίοι, με τεράστια αριθμητική διαφορά, ψήφισαν Ομπάμα.

Οι ΗΠΑ παραμένουν μία έντονα συντηρητική κοινωνία πουριτανών πολιτών, όμως, έχω την αίσθηση πως ο Ομπάμα, λόγω της διαφορετικότητάς του στο χρώμα και το –«φτωχό»- παρελθόν μακριά από τα φώτα της πολιτικής, απεγκλωβίζει την ανάγκη του κόσμου της χώρας να δει τα πράγματα από μια περισσότερο απελευθερωμένη σκοπιά. (Δεν είναι καθόλου μα καθόλου τυχαία η νομιμοποίηση-αποποινικοποίηση της χρήσης κάνναβης σε μεγάλες πολιτείες έπειτα από ψήφισή της).

Βέβαια, προκατειλημμένη ούσα –όσο κι αν προσπαθώ να αποβάλλω τη σκέψη ότι, σε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό τους, οι Αμερικανοί  χαχανίζουν, κραυγάζουν, χειροκροτούν και ακολουθούν ασυναίσθητα τάσεις και πρόσωπα, είμαι σίγουρη ότι ψήγματά της με έχουν σημαδέψει υποδόρια- δεν είμαι καθόλου πεπεισμένη πως ψήφισαν ό,τι ψήφισαν από άποψη.

Ωστόσο, αυτό που –σχεδόν- με βεβαιότητα θα έλεγα είναι πως, εάν τα χρήματα των δύο προεκλογικών εκστρατειών ή έστω και της μίας πήγαιναν στους πληγέντες του τυφώνα Κατρίνα –που συνεχίζουν να ζουν σε κοντέινερ- στους ανασφάλιστους Αμερικανούς που «ψοφάνε» σαν τα σκυλιά στον δρόμο, σε μονογενεϊκές οικογένειες ή σε στρατιώτες που γύρισαν από το Ιράκ και το Αφγανιστάν επειδή σακατεύτηκαν για πάντα, με τους δύο υποψηφίους να κάνουν μικρότερου βεληνεκούς καμπάνιες, τότε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για πραγματική αλλαγή και –πιο- ρεαλιστικά αποτελέσματα.

Ειλικρινά, απορώ με την αύξηση του αριθμού των ψηφοφόρων και τη θέληση των πολιτών να μετέχουν σε μια διαδικασία που, μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να τους αποζημιώνει.

Ας μην ξεχνάμε πως σημαντικότατοι τομείς όπως η Υγεία, η Οικονομία και το φορολογικό παραμένουν έντονα υπογραμμισμένοι στην ατζέντα της επόμενης ημέρας.

Εξίσου σημαντικό παραμένει και το κομμάτι της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και αυτό που απομένει είναι να γίνει γνωστό το ποιος θα αναλάβει το αμερικανικό ΥΠΕΞ.

Στον παραπάνω τομέα, τα μέτωπα που είναι ανοιχτά είναι πολλά και όλα πολύ ευαίσθητα.

Σχετικά με το Αφγανιστάν, η νέα τετραετία Ομπάμα θα πιεστεί να δώσει απαντήσεις για τον ακριβή χρόνο αποχώρησης των στρατευμάτων από τη χώρα και το τι σχέδια έχει για μετά το 2014.

Το Ιράν παραμένει δαμόκλειος σπάθη, καθώς ελλοχεύει (;) ο κίνδυνος των πυρηνικών, έναντι των οποίων οι ΗΠΑ χρειάζεται κάποια στιγμή να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους μια και καλή. Επιπρόσθετα, είναι αναγκαίο να τοποθετηθούν ανοιχτά και συγκεκριμένα, διότι το Ισραήλ θέλει να γνωρίζει αν είναι σύμμαχοι μέχρι τέλους ή όχι. Παρόλα αυτά, η Τεχεράνη είδε θετικά –αν και συγκρατημένα- την επανεκλογή Ομπάμα, καθώς η νίκη Ρόμνεϊ πιθανότατα θα σήμαινε πόλεμο. Ωστόσο, με τον εμπλουτισμό ουρανίου –και κυρίως την ιρανική ανυπακοή στο κούνημα του δαχτύλου της Δύσης- να επικάθεται επάνω στις σχέσεις των δύο ως βασικό casus belli, οι Ιρανοί θα περιμένουν να δουν αν ο Αμερικανός πρόεδρος θα τους δώσει τράτο χρόνου με νέες συνομιλίες ή αν θα επιλέξει τη στήριξη στο Τελ Αβίβ.

Η εμπόλεμη Συρία είναι ακόμα ένα μεγάλο κεφάλαιο για την ηγεσία Ομπάμα. Ενώ ο νικηφόρος πρόεδρος χαμογελούσε στην ιδέα της λήξης μιας εμπόλεμης δεκαετίας, η φλεγόμενη Μέση Ανατολή θα τον αναγκάσει, ίσως, να μπει σε νέο κύκλο πολέμων. Αν η έμπρακτη στήριξη της Αμερικής στους Σύρους αντάρτες μεγιστοποιηθεί, θα είναι σαν η ηγεσία να δηλώνει, εμμέσως πλην σαφώς, θετική στην ιδέα στρατιωτικής επέμβασης στη χώρα.

Τέλος, βασικό ρόλο θα κληθεί να διαδραματίσει η Ουάσινγκτον στο τεντωμένο σκοινί των παγκόσμιων ισορροπιών ανάμεσα στην ίδια, το Πεκίνο και τη Μόσχα. Με την τελευταία, ο Ομπάμα έχει τη χαρά να είναι ο πρώτος ηγέτης της πρόσφατης αμερικανικής ιστορίας που έσπασε τον πάγο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις εύρεσης κοινού εδάφους στο άμεσο μέλλον. Αγκάθι μεταξύ τους παραμένει η Συρία και ο χειρισμός του Άσαντ. Όσο για την Κίνα, είναι η τεράστια δύναμη της Άπω Ανατολής που ταράζει τα όρια επιβολής των Αμερικανών, δεδομένο που τους κρατά σε εγρήγορση. Επίσης, πρόκειται για τη χώρα με την οποία οι σχέσεις της έχουν διαταραχθεί τελευταία, κατά κύριο λόγο για οικονομικά και εμπορικά ζητήματα. Όμως, δεν παύει να είναι το πιο ενδιαφέρον και σημαντικό διπλωματικό δίπολο παγκοσμίως, και αυτό με αξιοσημείωτες διαφορές και κόντρες γύρω από την συριακή κρίση.

Εκ των πραγμάτων, είναι σαφές πως η νέα αμερικανική ηγεσία θα έχει πολύ δύσκολο έργο. Την ίδια ώρα, οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται θα πρέπει να είναι γρήγορες και εποικοδομητικές σε εσωτερικό και παγκόσμιο επίπεδο, με στόχο την όσο πιο άμεση επίλυση προβλημάτων που τείνουν να χρονίσουν.

Ο κόσμος παρακολούθησε ανακουφισμένος το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών και το ίδιο συνέβη και σε εμένα.
Προσωπικά, ανακουφίσθηκα δημοσιογραφικά διότι, αισθανόμενη το ίδιο εδώ και χρόνια, οι αμερικανικές εκλογές μου μοιάζουν με καλοστημένο πανηγύρι, πολλά «άδεια» χαμόγελα, πεταμένα λεφτά και πισώπλατες ατάκες –όπως εκείνη του Ρόμνεϊ για το 47% των «φοροφυγάδων» Αμερικανών, υποστηρικτών τού Ομπάμα- όταν οι συμμετέχοντες πιστεύουν πως δεν ακούγονται, που θα μείνουν στην ιστορία.

Για την πολύπαθη Ελλάδα μας, το μόνο που πιστεύω είναι ότι όσοι ενδιαφέρθηκαν για το αποτέλεσμα θα χάρηκαν που δεν κέρδισε ο Ρόμνεϊ, επειδή όπου βρισκόταν κι όπου στεκόταν, την έφερνε σαν παράδειγμα προς αποφυγή –λες και δεν άρχισαν όλα από τη δική του πατρίδα… Πέραν αυτού, θεωρώ ότι η επιβίωσή μας έχει γίνει τόσο επώδυνη και κοπιώδης που ελάχιστα θα ασχοληθούμε –ως απλοί πολίτες- με τα τεκταινόμενα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Άλλωστε, ακόμα, ο Ομπάμα δεν μας έχει «χαρίσει» ένα αξιόμαχο σκάνδαλο με εκείνο του Μπιλ Κλίντον, άρα… let him be, what the hell!