Δημήτρης Παγαδάκης

Αφού δεν γίναμε Δανία, δεν θα γίνουμε ούτε Ινδία. Με τη νοικοκυρεμένη πρώτη μάς χωρίζει η διεκδίκηση της ονομασίας της φέτας ενώ μας συνδέει κάποιο τέως βασιλικό συμπεθεριλίκι.

Με την αχανή δεύτερη μάλλον δεν έχουμε τίποτα κοινό. Ή σχεδόν τίποτα, αν εξαιρέσει κανείς η ότι η Ινδή σούπερ σταρ Ναργκίς έπαιξε σε μια ελληνική ταινία πριν από καμιά σαρανταριά χρόνια. Κατά τα άλλα, με μαχαραγιάδες, γκουρού και φακίρηδες, διαστημικά κέντρα και πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν είχαμε, ανέκαθεν, νταραβέρια. Ούτε γυναίκα πρωθυπουργό εκλέξαμε, ούτε τίγρεις της Βεγγάλης, ελέφαντες της Κεράλα και ιερές γελάδες του Μαντράς εκθρέψαμε ποτέ.

Διαφορετικά τα δικά μας ταμπού. Ισως, όμως, να μοιραζόμαστε κάποιες ανεπαίσθητες λεπτομέρειες, όπως, ας πούμε, τη διαφθορά, το ξεκούρδιστο κράτος, τα ελλείμματα νομιμοποίησης, τον νεποτισμό, την οικογενειοκρατία, το πολιτικό φεουδαλισμό. Ψιλοσυμπτώσεις, δηλαδή.

Αν, ωστόσο, παρακάμψουμε όλα τα παραπάνω, ο μόνος  ανησυχητικός συνειρμός που προβάλλει πλέον είναι η φτωχοποίηση. Αλλά και πάλι καμία σχέση. Στη γοητευτικά αινιγματική Ινδία η παράλογη αλλά αιώνια κοινωνική διαίρεση σε κάστες έχει καταστήσει  αυτονόητη και την εξαθλίωση, αυτή που αναδεικνύει ως φολκλόρ λαϊκό μελόδραμα ο ντόπιος ινδικός κινηματογράφος. Ευτυχώς εδώ δεν έχουμε Μπόλιγουντ να σκεπάζει με πολύχρωμες ηθικοπλαστικές ζελατίνες τα βάσανα των χαοτικών παραγκουπόλεων.

 Εδώ μάθαμε αλλιώς. Σε άλλο μοντέλο. Κατακτήσαμε κρατικούς πόρους και δράσεις για τη σχετικά αξιοπρεπή λειτουργία συγκοινωνιών, λιμανιών, νοσοκομείων και σχολείων υπέρ της δημόσιας υγιεινής και ασφάλειας. Το κακό είναι ότι κανείς δεν εγγυάται πλέον τη συνέχεια αυτών των κεκτημένων και την προστασία όσων έως χθες φάνταζαν ακλόνητα. Και ακόμα χειρότερα, η επικείμενη πληβειοποίηση των εγχώριων νοικοκυριών δεν εξαρτάται μόνο από το άγριο τσεκούρωμα σε μισθούς, δουλειές και περιουσίες. Συσχετίζεται με τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας και τον κίνδυνο αποσάθρωσης του οργανωμένου κοινωνικού οικοδομήματος.

Κακά τα ψέματα, είναι τέτοιο το δέος απέναντι στην επερχόμενη μαζική φτώχεια και τόσο το σοκ της βίαιης πειθάρχησης σε μακρόχρονη λιτότητα ώστε σημαντική μερίδα της ελληνικής κοινωνίας χάνει από μπροστά της το μαραζωμένο τοπίο. Σαν τον τυφλό ζητιάνο στο «Slumdog Millionaire» προσπερνά την αυξανόμενη εγκληματικότητα, την εκτεταμένη γκετοποίηση, την επάνοδο παλιών ασθενειών, την εξάπλωση επαιτών, ρακοσυλλεκτών και αστέγων. Οχι γιατί αδιαφορεί αλλά επειδή ελπίζει ότι τα αμαρτήματα που τη φόρτωσαν θα συγχωρεθούν με κάποιον μαγικό τρόπο.

Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν διαθέτουμε ιερό ποταμό σαν τον Γάγγη για εξιλεωτικές βουτιές. Υπό αυτή και μόνο την έλλειψη, η χώρα αποκλείεται να γίνει ποτέ Ινδία - όπως δικαίως σχολίασε ο πρωθυπουργός. Με τη βοήθεια του Θεού -που συχνά επικαλείται ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης- υπάρχει πάντα και το Μπαγκλαντές.