Ο αποσυνάγωγος εγινε «παράγοντας σταθερότητας»
lygeros_stavros

Σταύρος Λυγερός

Ο αποσυνάγωγος εγινε «παράγοντας σταθερότητας»

Η συγκυρία δείχνει ευνοϊκή για τον Αλέξη Τσίπρα, που πλέον θέλει πάση θυσία να ολοκληρωθεί σύντομα η 3η αξιολόγηση

Στο κυβερνητικό επιτελείο επικρατεί κλίμα ευφορίας. Και αυτό επειδή θεωρούν ότι τόσο οι συνομιλίες με τον πρόεδρο Nτόναλντ Τραμπ όσο και η συνάντηση με την επικεφαλής του ΔΝΤ διαμορφώνουν αφενός θετικό κλίμα για την Ελλάδα στο διεθνές επίπεδο, αφετέρου ενισχύουν πολιτικά την κυβέρνηση στο εσωτερικό μέτωπο. Οι ίδιες πηγές άλλωστε διαβεβαιώνουν ότι έχουν κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις και από την Ευρωζώνη και από το ΔΝΤ ότι πρόθεσή τους είναι η 3η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατόν χωρίς να τεθούν πρόσθετοι όροι.

Σύμφωνα με συνεργάτη του πρωθυπουργού, η εκτίμηση που κυριαρχεί στο Μαξίμου είναι ότι οι επαφές στην Ουάσινγκτον καθιέρωσαν οριστικά και αμετάκλητα τον Αλέξη Τσίπρα όχι απλώς ως συνομιλητή, αλλά και ως κεντρικό παράγοντα στις σχέσεις της Ελλάδας με τη Δύση. Πάντα κατά την εκτίμησή τους, ο άλλοτε αποσυνάγωγος στην Ε.Ε. αντιμετωπίζεται πλέον ως παράγοντας σταθερότητας, με τον οποίο Ευρωπαίοι και Αμερικανοί διαπραγματεύονται και κλείνουν συμφωνίες.

Είναι ακριβές ότι η εξομάλυνση των σχέσεών του με τους Ευρωπαίους ηγέτες έχει συντελεστεί εδώ και καιρό. Αποτυπώνεται στις συνόδους κορυφής, στη συνεχή επαφή του με την Ανγκελα Μέρκελ και στην προνομιακή σχέση του με τον Εμανουέλ Μακρόν, έτσι όπως φάνηκε στην πρόσφατη επίσκεψη του Γάλλου προέδρου στην Αθήνα. Προφανώς, αυτό συνέβη επειδή ο Ελληνας πρωθυπουργός αρχικά υπέγραψε και ψήφισε το 3ο Μνημόνιο και από τότε το εφαρμόζει με σχετική συνέπεια, ουσιαστικά παρακάμπτοντας το πολιτικό-εκλογικό κόστος. Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές ομολογούν ότι τα όσα έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στις ΗΠΑ είναι αντίθετα με τα παραδοσιακά στερεότυπα της Αριστεράς και προκαλούν τα εξαρτημένα αντανακλαστικά και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Υπογραμμίζουν, ωστόσο, ότι δεν μπορείς να ασκείς κρατική πολιτική με παρωχημένα ιδεολογικά στερεότυπα. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, έχει εδώ και πολύ καιρό βάλει ολοταχώς πλώρη για να εκφράσει πολιτικά τον χώρο της Κεντροαριστεράς και κατ’ αυτό τον τρόπο να παγιωθεί ως ένας από τους δύο πυλώνες του πολιτικού συστήματος.

Κλείσιμο
Ο άνεμος διεθνώς είναι ούριος για την Αθήνα - και ειδικότερα για την κυβέρνηση. Κατά την εκτίμηση του υπουργείου Εξωτερικών, το ρήγμα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις δεν αναμένεται να γεφυρωθεί στο ορατό μέλλον, γεγονός που εκ των πραγμάτων ωθεί την Ουάσινγκτον να μετατρέψει σε πράξη τη ρητορική περί αναβάθμισης των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Εάν η διαδικασία αυτή προχωρήσει, εξ αντικειμένου η Ελλάδα θα αποκτήσει στρατηγική σημασία για το σύνολο της Δύσης, γεγονός που εκ των πραγμάτων θα ενισχύσει τη σημερινή αδύναμη διαπραγματευτική θέση της Αθήνας και έναντι των δανειστών.
Πηγή από το Μαξίμου αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή του 3ου Μνημονίου είχε μεγάλο πολιτικό και εκλογικό κόστος για τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πιστεύει ότι τα χειρότερα είναι πίσω. Θεωρεί ότι το στοίχημα είναι να καταστεί δυνατή η έξοδος από τα μνημόνια το καλοκαίρι του 2018 χωρίς πρόσθετους όρους.

Διαβεβαιώνει ότι απόφαση του πρωθυπουργού, που έχει διαμηνυθεί ρητά στους εμπλεκόμενους υπουργούς, είναι τα γίνουν όσα χρειάζονται για να τελειώνει μια ώρα αρχύτερα η 3η αξιολόγηση, έστω κι αν στις σχετικές διαπραγματεύσεις δεν επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Οπως μας ειπώθηκε χαρακτηριστικά, το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο με καθυστερήσεις ή διαπραγματευτικούς ελιγμούς.

Κατά την ίδια πηγή, το κλίμα είναι θετικό, αλλά τα εμπόδια δεν έχουν αρθεί. Ως παράδειγμα μας ανέφερε την πληροφορία ότι το Βερολίνο πιέζει την Αθήνα να μην επιχειρήσει τη σχεδιαζόμενη νέα δοκιμαστική έξοδο στις αγορές προτού σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση στη Γερμανία.

Το stop που ύψωσε η κυρία Μέρκελ έχει να κάνει με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στις διαπραγματεύσεις με τους υποψήφιους κυβερνητικούς εταίρους της. Οπως είναι γνωστό, οι Ελεύθεροι Δημοκράτες έχουν υιοθετήσει μία σκληρή ανελαστική θέση για το ελληνικό πρόβλημα και επιχειρούν να θέσουν όρους στην καγκελάριο, με σκοπό αφενός να αποσπάσουν το χαρτοφυλάκιο των Οικονομικών, αφετέρου να κερδίσουν πόντους στο γερμανικό ακροατήριο που διακατέχεται από οικονομικό εθνικισμό.

Η κυβερνητική πηγή απέφυγε να πει ποια είναι η αντίδραση της Αθήνας στη γερμανική πίεση. Είναι, ωστόσο, δεδομένο πως για να επιτευχθεί η κανονική επιστροφή στις αγορές, η Ελλάδα πρέπει μέχρι το καλοκαίρι του 2018 να έχει πραγματοποιήσει 3-4 ακόμα επιτυχείς δοκιμαστικές εκδόσεις ομολόγων. Η σταδιακή αυτή επιστροφή εξυπηρετεί ταυτοχρόνως και την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα αποθεματικό πάνω από 10 δισ. ευρώ.

Το αποθεματικό αυτό είναι προϋπόθεση για να δημιουργηθεί ένα αίσθημα ασφάλειας στις αγορές, ώστε να πειστούν υποψήφιοι αγοραστές ελληνικών ομολόγων ότι δεν θα διακινδυνεύσουν. Είναι, επίσης, προϋπόθεση και για να καταστεί δυνατός ο δανεισμός με λογικά επιτόκια.

Στην πρώτη δοκιμαστική έξοδο στις αγορές (αρχές του καλοκαιριού) το επιτόκιο ήταν 4,65%. Τις επόμενες φορές, όμως, θα πρέπει να είναι μικρότερο για να καταστεί σταδιακά βιώσιμη η επιστροφή του σε αυτές. Ολα τα δάνεια που θα λήγουν, εφεξής θα πρέπει να αναχρηματοδοτούνται με επιτόκια αγοράς που θα είναι αρκετά υψηλότερα από αυτά του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

Μέχρι το 2022 οι δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας κινούνται κατά μέσο όρο στο επίπεδο των 9 δισ. και μπορούν να εξυπηρετηθούν. Το 2022, όμως, όταν θα λήξει η περίοδος χάριτος, ο κόμπος θα φτάσει στο χτένι. Εάν δεν αποφασιστούν εγκαίρως επαρκή μέτρα ελάφρυνσης, το φάσμα της χρεοκοπίας θα επανέλθει δριμύτερο.

Σ’ αυτή τη φάση, πάντως, η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα έστελνε ένα θετικό σήμα στις αγορές, γεγονός που θα βοηθούσε στην πτώση του επιτοκίου. Η ένταξη, όμως, προσκρούει στο γεγονός ότι η Γερμανία αρνείται να προσδιορίσει μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους παρότι είναι καταφανώς μη βιώσιμο.

Αυτός είναι ο λόγος που ειδικά το Μαξίμου έχει αποφασίσει να παίξει πιο δυνατά το χαρτί του ΔΝΤ. Η δημόσια διαβεβαίωση της Κριστίν Λαγκάρντ ότι δεν θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα (πέραν των συμφωνηθέντων) αφαίρεσε τον ενδοιασμό του πρωθυπουργού. Πολύ περισσότερο αφότου έλαβε διαβεβαιώσεις και από την αμερικανική κυβέρνηση ότι υποστηρίζει ενεργά τη θέση του Ταμείου. Ετσι φτάσαμε στην περιβόητη δήλωση Τσίπρα για «μουσική στ’ αυτιά μου».
Μένει να δούμε στην πράξη εάν η Αθήνα θα υποκύψει στη γερμανική πίεση ή θα επιχειρήσει τη δεύτερη δοκιμαστική έξοδο στις αγορές. Ας σημειωθεί ότι έχει ήδη γίνει μία αναβολή για να μη συμπέσει με την προεκλογική περίοδο στη Γερμανία. Οπως μας λέει συνεργάτης του, ο πρωθυπουργός δεν θέλει να έρθει σε αντιπαράθεση με την καγκελάριο, αλλά δεν μπορεί και να τεθεί σε κίνδυνο ο οδικός χάρτης για οριστική επιστροφή στις αγορές, που είναι προϋπόθεση για την -χωρίς πρόσθετους όρους- έξοδο από τα μνημόνια.

Είναι αξιοσημείωτη και ενδεχομένως συνδέεται με τα παραπάνω, η πληροφορία ότι επίκειται συμφωνία ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση, στο ΔΝΤ και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) για την ανταλλαγή ελληνικών ομολόγων με ετεροχρονισμένους τίτλους.

Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι παράγοντες του ευρωιερατείου αρχίζουν να αντιδρούν στην απαίτηση του Βερολίνου τα ευρωπαϊκά πράγματα να καθορίζονται από τις εσωτερικές γερμανικές πολιτικές σκοπιμότητες. Από την πλευρά του, ο Λευκός Οίκος ενισχύει παρασκηνιακά αυτές τις αντιδράσεις. Το σχετικό μήνυμα που δόθηκε στον Αλέξη Τσίπρα μπορεί να ήταν έμμεσο, αλλά ήταν σαφές.

Στο Μαξίμου θεωρούν ότι το κλίμα που επικρατεί και στην Ουάσινγκτον και στην Ε.Ε. για το ελληνικό πρόβλημα λειτουργεί εκ των πραγμάτων υπέρ της κυβέρνησης. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν πολιτική σταθερότητα, άμβλυνση της πόλωσης και, βεβαίως, όχι πρόωρες εκλογές.

Αντιμετωπίζουν μάλιστα με δυσφορία κινήσεις της αντιπολίτευσης που κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Το μήνυμα που έχει σταλεί στον Κυριάκο Μητσοτάκη από τις αρχές του καλοκαιριού είναι να ρίξει τους τόνους και να περιμένει τη σειρά του. Θεωρούν, άλλωστε, σχεδόν δεδομένη τη νίκη του στις επόμενες εκλογές. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και θεσμικοί φορείς του επιχειρηματικού κόσμου. Οπως χαρακτηριστικά μας είπε παράγοντας του κόσμου των μεγάλων επιχειρήσεων, κυβέρνηση και αντιπολίτευση έχουν κοινό παρονομαστή τον μνημονιακό οδικό χάρτη και πολύ μεγάλες συμπτώσεις στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Το γεγονός αυτό δημιουργεί την αντικειμενική βάση για ευρύτατη συναίνεση. Πράγματι, η οξύτητα που υπάρχει στην πολιτική σκηνή προκύπτει από «καθεστωτικού» χαρακτήρα αντιθέσεις.
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ειδήσεις Δημοφιλή Σχολιασμένα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ